Chặng đường hơn 40 năm dựng xây và phát triển, dù ở bất cứ giai đoạn nào, Cục Hải quan Tp.HCM luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; trung thành tuyệt đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, Tổ quốc; xứng đáng là một trong những lực lượng nòng cốt trong cuộc đấu tranh bảo vệ lợi ích, chủ quyền và an ninh kinh tế, chính trị của đất nước.
Không ngừng cải cách, hiện đại hoá vì DN
Trong nhiều thập niên qua, tỷ lệ thuận với sự phát triển mạnh của hoạt động XNK, đầu tư, gia công, phương tiện, hành khách xuất nhập cảnh…, Cục Hải quan Tp.HCM cũng luôn là đơn vị đi đầu toàn ngành không chỉ về kết quả giải quyết thủ tục hải quan (hàng năm chiếm khoảng 40% toàn ngành), kim ngạch XNK (chiếm 22,14% toàn ngành), thu nộp ngân sách (chiếm hơn 38% toàn ngành), chống buôn lậu, gian lận thương mại mà còn là nơi triển khai thí điểm về cải cách, hiện đại hóa hoạt động của ngành, cũng như góp ý kiến trong xây dựng, sửa đổi, bổ sung hệ thống văn bản pháp quy liên quan đến hoạt động hải quan. Năm 2001, Cục Hải quan Tp.HCM là đơn vị đầu tiên cả nước thực hiện thí điểm một số điều của Luật Hải quan để đầu năm 2002 triển khai toàn quốc và thật sự đã đưa Luật Hải quan đi vào cuộc sống.
Một trong những "điểm sáng" đáng ghi nhận của Cục Hải quan Tp.HCM thời gian qua là thực hiện tốt công tác cải cách hành chính, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động nghiệp vụ. Nhiều năm liền Cục Hải quan Thành phố được đánh giá là đơn vị đứng đầu khối các cơ quan trung ương về lĩnh vực này; góp phần thay đổi tư duy quản lý theo đúng phương châm phục vụ khách hàng "Chuyên nghiệp - Minh bạch - Hiệu quả", tạo điều kiện cho DN, vì sự phát triển của DN trên địa bàn Thành phố. Năm 2005, Cục Hải quan Tp.HCM là một trong 2 đơn vị toàn ngành thực hiện thí điểm thủ tục hải quan điện tử, tạo bước đột phá trong quy trình và giải quyết thủ tục XNK hàng hóa của DN. Đến nay 100% hoạt động XNK trên địa bàn đã thực hiện thủ tục hải quan điện tử. Năm 2014, thực hiện chủ trương của ngành, Cục triển khai thành công Hệ thống thông quan tự động VNACCS/VCIS đã thật sự thay đổi căn bản về thủ tục hải quan, phương thức làm việc, qua đó không chỉ tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về hải quan XNK mà còn đem lại nhiều lợi ích thiết thực cho cộng đồng DN (khai báo tờ khai hải quan mọi lúc (24/7), mọi nơi; nhận phản hồi thông tin khai báo từ hệ thống rõ ràng, nhanh chóng (chỉ từ 1-3 giây); giảm thời gian đi lại, tiết kiệm chi phí…)
Sau khi triển khai thành công Hệ thống VNACCS/VCIS, hiện Cục Hải quan Tp.HCM đang triển khai từng phần Cơ chế một cửa quốc gia trao đổi thông tin và xử lý dữ liệu điện tử với các Bộ, Ngành liên quan đến làm thủ tục hải quan như cấp C/O điện tử, cấp phép của các Bộ, Ngành thông qua hệ thống 1 cửa quốc gia để giảm thời gian làm thủ tục, chi phí đi lại của DN.
Với việc luôn nêu cao tinh thần tiên phong, đổi mới sáng tạo và sự nỗ lực trên nhiều mặt công tác, Cục Hải quan Tp.HCM đã thu hút được nhiều DN tham gia làm thủ tục XNK trên địa bàn, mang lại nguồn thu lớn cho ngân sách Nhà nước. Số thu ngân sách của Cục trong 10 năm trở lại đây luôn đạt cao và có sự tăng trưởng mạnh qua từng năm; từ 31.696 tỷ đồng năm 2007 (chiếm tỷ trọng 37,25% toàn ngành hải quan) tăng lên 109.000 tỷ đồng năm 2017 (chiếm tỷ trọng 38,24%). Đối với lĩnh vực phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, đặc biệt trong việc phòng chống tội phạm vận chuyển trái phép chất ma túy, vàng bạc, đá quý, vũ khí, động vật hoang dã, tài liệu phản động…, Cục Hải quan Tp.HCM cũng luôn là đơn vị dẫn đầu với nhiều thành tích, chiến công xuất sắc góp phần giữ vững an ninh kinh tế, an ninh chính trị trên địa bàn Tp.HCM nói riêng và cả nước nói chung.
Với thành tích đặc biệt xuất sắc trong suốt chặng đường hơn 40 năm qua, Cục Hải quan Tp.HCM vinh dự được Đảng, Nhà nước, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan, UBND Tp.HCM và các Bộ, Ban ngành khác tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý, trong đó có: danh hiệu Anh hùng Lao động trong thời kỳ đổi mới; Huân chương Lao động hạng Nhất, hạng Nhì, hạng Ba; Huân chương chiến công hạng Nhất, hạng Ba; Huân chương Độc lậphạng Ba và nhiều Bằng khen, Cờ thi đua của Chính phủ…
Xây dựng lực lượng chuyên nghiệp, hiện đại
Đóng chân trên địa bàn Thành phố trung tâm kinh tế của cả nước, Cục Hải quan Tp.HCM cũng là đơn vị lớn nhất toàn ngành về tổ chức bộ máy và nhân sự để đáp ứng yêu cầu công việc cho phát triển KT - XH Tp.HCM và cả nước. Hiện Cục Hải quan Tp.HCM là đơn vị hải quan lớn nhất trong 34 đơn vị hải quan địa phương trực thuộc Tổng cục Hải quan với biên chế đến nay là 1844 CBCC (chiếm gần 1/5 CBCC toàn ngành); cơ cấu tổ chức gồm 25 đơn vị, trong đó: 10 Phòng tham mưu, 13 Chi cục Hải quan và 2 Đội Kiểm soát. Nhiệm vụ chính trị của đơn vị là quản lý nhà nước về hải quan trên địa bàn Tp.HCM với hơn 40.000 DN tham gia hoạt động hải quan; trong đó có các nhiệm vụ quan trọng là thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa XNK và phương tiện vận tải xuất nhập cảnh, thu thuế XNK, đấu tranh chống buôn lậu và gian lận thương mại.
Cục trưởng Cục Hải quan Tp.HCM - ông Đinh Ngọc Thắng cho biết để thực hiện khối lượng công việc vô cùng lớn và áp lực này, đơn vị luôn xác định rõ công tác xây dựng lực lượng là công tác trọng tâm; triển khai thực hiện nghiêm túc kỷ cương, kỷ luật, đề cao được vai trò trách nhiệm của CBCC trong khi thi hành công vụ; đảm bảo các quy định của pháp luật, chỉ thị mệnh lệnh của cấp trên được tuân thủ nghiêm túc, chế độ báo cáo được duy trì kịp thời, chính xác. Xây dựng văn hóa làm việc trong toàn Cục theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả.
Theo đó, Cục Hải quan Tp.HCM luôn chú trọng đến chính sách thi đua khen thưởng, thường xuyên phát động các phong trào thi đua, biểu dương người tốt, việc tốt; động viên, khen thưởng, kịp thời đối với những CBCC có những thành tích xuất sắc. Tổ công đoàn các đơn vị và Công đoàn Cục quan tâm đến tâm tư nguyện vọng của CBCC, kịp thời giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn trong đơn vị. Tăng cường giáo dục chính trị, đạo đức, niềm tự hào nghề nghiệp, đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh cho CBCC; đồng thời tổ chức thanh tra, kiểm tra đánh giá thường xuyên và đột xuất việc thực thi chức trách nhiệm vụ của CBCC tại các đơn vị.
Theo "Kế hoạch cải cách, phát triển và hiện đại hóa ngành Hải quan giai đoạn 2016-2020", nâng cao năng lực của cơ quan hải quan các cấp là mục tiêu chiến lược của ngành Hải quan Việt Nam. Chính vì vậy cùng với toàn ngành, Cục Hải quan Tp.HCM đang từng bước đổi mới cơ bản phương thức quản lý nguồn nhân lực theo năng lực dựa trên mô tả vị trí việc làm. Trước hết là đối với các vị trí việc làm không giữ chức vụ lãnh đạo nhằm đảm bảo bố trí đúng người, đúng việc; nâng cao hiệu suất làm việc; tinh giảm biên chế, sắp xếp lại tổ chức bộ máy các Phòng ban cấp Đội, Tổ tại các Chi cục theo hướng tinh giản, hiệu quả. Đồng thời quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Bên cạnh nhiệm vụ xây dựng yếu tố con người, ông…cho biết Cục cũng sẽ rà soát, tham mưu, đề xuất các cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách, thể chế, các quy trình nghiệp vụ tạo khuôn khổ pháp lý đầy đủ, đồng bộ cho CBCC trong quá trình tác nghiệp; đầu tư, mua sắm trang thiết bị, phương tiện quản lý phù hợp, hiện đại phục vụ cho hoạt động của CBCC hải quan. Tất cả những nỗ lực này đều nhằm mục tiêu xây dựng lực lượng hải quan Tp.HCM Chuyên nghiệp - Hiện đại – Minh bạch – Hiệu quả đáp ứng yêu cầu phát triển và hội nhập của Thành phố mang tên Bác.
Bích Thuỷ