Hợp tác sâu rộng Việt Nam- Nhật Bản

Phóng viên Tạp chí Vietnam Business Forum đã có cuộc phỏng vấn ông Fukada Hiroshi – Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam, để cùng nhìn lại một năm quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản. Thủy Vũ thực hiện.

Năm 2015 đã trôi qua đánh dấu nhiều bước tiến mới trong quan hệ hợp tác giữa 2 quốc gia Việt Nam và Nhật Bản. Vậy, xin ông chia sẻ những nét mới trong việc hợp tác này?

Các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao hai nước diễn ra hết sức sôi động trong năm 2015 đã phần nào thể hiện được sự mật thiết trong mối quan hệ giữa Nhật Bản và Việt Nam. Nhân chuyến thăm Nhật Bản của Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng vào tháng 9 năm 2015, hai nước đã nhất trí trên cơ sở “quan hệ đối tác chiến lược sâu rộng” đưa quan hệ Nhật - Việt hiện đang tốt đẹp đi vào chiều sâu trên tất cả các lĩnh vực như chính trị, an ninh, kinh tế, văn hóa, giao lưu con người.v.v.

“Tuyên bố về tầm nhìn chung quan hệ Việt Nam - Nhật Bản” được công bố khi đó, đã nhấn mạnh thúc đẩy kết nối kinh tế của hai nước theo hướng lâu dài, bền vững trên một số lĩnh vực mà hai bên có lợi thế so sánh, tiềm năng và nguồn lực có thể bổ sung, hỗ trợ cho nhau cùng phát triển bền vững, trong đó chú trọng kết nối chiến lược phát triển kinh tế, kết nối năng lực sản xuất và kết nối nguồn nhân lực. Đặc biệt về hợp tác nông nghiệp, tôi cho rằng việc hai bên đã xác nhận sẽ cùng nỗ lực để thúc đẩy hơn nữa hợp tác song phương trong lĩnh vực nông nghiệp mà Việt Nam coi trọng trên cơ sở “Tầm nhìn trung và dài hạn trong hợp tác nông nghiệp Nhật Bản – Việt Nam” có ý nghĩa rất to lớn.

Trên cơ sở mối quan hệ hiện đang phát triển tốt đẹp và sâu rộng, trong năm 2016, thông qua viện trợ phát triển chính thức (ODA), Nhật Bản tiếp tục thúc đẩy các dự án hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam như: xây dựng cơ sở  hạ tầng, y tế, nông nghiệp, đào tạo nhân lực.v.v. Đồng thời, tôi mong muốn Nhật Bản và Việt Nam cùng hợp tác hoàn thiện môi trường thương mại và đầu tư để tăng cường hơn nữa quan hệ kinh tế.

Ông nhận định thế nào về mối quan hệ thương mại Việt Nam - Nhật Bản thông qua FTAs, đặc biệt là TPP? Chính phủ và các doanh nghiệp hai nước cần có những giải pháp nào để tận dụng tốt mối quan hệ này?

Sau khi Hiệp định TPP có hiệu lực, việc cải thiện hơn nữa tiếp cận thị trường sẽ giúp gia tăng xuất khẩu mặt hàng nông, thủy sản và sản phẩm công nghiệp của Việt Nam. Đồng thời, nhiều mặt hàng “an toàn và an tâm” của Nhật Bản sẽ dễ dàng được chuyển đến tay người tiêu dùng Việt Nam hơn nữa. Ngoài ra, nhờ áp dụng các quy định có tiêu chuẩn cao trong lĩnh vực đầu tư và dịch vụ, đầu tư vào Việt Nam dự kiến sẽ ngày càng tăng, bao gồm cả lĩnh vực lưu thông phân phối và bán lẻ vốn đang thu hút nhiều doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư trong những năm gần đây. Thêm vào đó, thông qua việc vận dụng quy tắc xuất xứ giữa các nước ký kết Hiệp định TPP, tôi hy vọng rằng sẽ ngày càng có nhiều cơ hội đầu tư vào ngành chế tạo như dệt may.v.v. mà Việt Nam đang đặt nhiều kỳ vọng trở thành một trong những trụ cột của chuỗi cung ứng toàn cầu.

Để có được lợi ích tối đa từ Hiệp định TPP, tôi cho rằng điều quan trọng trước hết là chính phủ hai nước Nhật – Việt cần thực hiện đầy đủ nội dung thỏa thuận gồm cả việc xây dựng hệ thống pháp luật cần thiết ở mỗi nước và áp dụng từng bước ở cả cấp địa phương sau khi hiệp định có hiệu lực. Ngoài ra, tôi mong muốn doanh nghiệp tư nhân hai nước vận dụng nội dung đã được thỏa thuận trong Hiệp định để tạo ra nhiều cơ hội thương mại hơn nữa.  Chính phủ Nhật Bản cũng sẽ hợp tác để thực hiện được điều này.

Xin ông cho biết một số dự án ODA cho Việt Nam sẽ được thưc hiện trong năm 2016 và những năm tiếp theo?

Nhân chuyến thăm chính thức Nhật Bản của Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng vào tháng 9 năm 2015, hai bên đã ký kết công hàm trao đổi viện trợ vốn vay dành cho Dự án Bệnh viện Chợ Rẫy 2, đồng thời Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã thông báo về việc Nhật Bản sẽ cung cấp vốn vay trị giá khoảng 100 tỷ yên cho 4 dự án như Dự án xây dựng đường bộ cao tốc Bắc Nam, Dự án xây dựng cảng Lạch Huyện.v.v.

Hơn nữa, sau đó, trong cuộc hội đàm thượng đỉnh Nhật – Việt diễn ra bên lề Hội nghị thượng đỉnh ASEAN tháng 11 vừa qua, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã thông báo tới Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng về việc giải ngân khoảng 170 tỷ yên cho 3 dự án vốn vay như Dự án đường sắt đô thị thành phố Hồ Chí Minh đưa khoản ODA Nhật Bản cung cấp cho Việt Nam đạt mức kỷ lục hơn 300 tỉ yên trong năm tài khoá 2015.

Trong thời gian tới, chúng tôi  sẽ tiếp tục hợp tác với các cơ quan liên quan phía Việt Nam để từng bước thực hiện  các dự án ODA này.

Nhân dịp đầu xuân mới, ông có điều gì chia sẻ cùng độc giả Tạp chí Vietnam Business Forum?

Quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa Nhật Bản và Việt Nam hiện nay được vun đắp bởi tình hữu nghị và sự tin cậy của mỗi người dân hai nước. Trong thời gian tới, tôi mong muốn cùng với các quý vị tay nắm tay cùng tiến bước để phát triển hơn nữa quan hệ tốt đẹp giữa Nhật Bản và Việt Nam. Tôi mong rằng vốn ODA của Nhật Bản sẽ được giải ngân thuận lợi, và ngày càng có nhiều doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam, thông qua đó Nhật Bản sẽ hợp tác với Chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam góp phần cho sự phát triển của Việt Nam.

Xin cảm ơn ông!