Cạnh tranh giá cho xuất khẩu gạo Việt Nam

Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) đã giảm giá sàn xuất khẩu gạo loại 5% tấm từ 520 đô la xuống 500 đô la/tấn, gạo loại 25% tấm từ 498 đô la xuống 480 đô la/tấn nhằm tăng sức cạnh tranh giá cho xuất khẩu gạo Việt Nam.

Như vậy VFA đã giảm mức giá sàn gạo xuất khẩu trước khi vụ thu hoạch vụ mùa lớn nhất trong năm được thu hoạch kể từ đầu tháng tới. Các thương nhân và các khách mua nước ngoài vẫn đang chờ giá hạ trước khi đặt các đơn hàng mới.

Trong vòng 3 tháng kể từ tháng 12 năm ngoái tới nay, VFA liên tục điều chỉnh giá sàn xuất khẩu gạo trong khi thường thì mức giá sàn xuất khẩu gạo ổn định trong nhiều tháng, có khi kéo dài cả mùa vụ. Việc VFA liên tục điều chỉnh hết nâng giá sàn rồi nay lại giảm, phần nào chứng tỏ có biến động lớn trong xuất khẩu gạo.

Trong năm nay, nông dân ở khu vực ĐBSCL có thể sẽ kết thúc hoạt động thu hoạch khoảng 650.000 héc ta, tương đương 42% tổng diện tích vụ mùa Đông Xuân, vào cuối tháng 2 trước khi hoạt động thu hoạch đạt đỉnh vào tháng 3.

VFA ước tính năng suất lúa năm nay khoảng 6,3 - 6,5 tấn/hécta, đồng nghĩa với việc Việt Nam sẽ có ít thêm ít nhất 4,1 triệu tấn lúa, tương đương 2 triệu tấn gạo vào cuối tháng này.

VFA giảm giá sàn xuất khẩu gạo trong bối cảnh Philippines, quốc gia nhập khẩu gạo lớn nhất thế giới trong những năm gần đây, vẫn chưa thông qua kế hoạch nhập khẩu gạo cho năm 2011 và người đứng đầu cơ quan ngũ cốc quốc gia cho biết không thể nhập khẩu quá 1 triệu tấn gạo.

Angelito Banayo, nhà quản lý Cơ quan Lương thực Quốc gia (NFA), nhắc lại rằng Thái Lan, Việt Nam và Campuchia có thể là các nguồn cung cấp gạo.

Lượng gạo có thể giới hạn khoảng 1 triệu tấn, kể cả khu vực nhập khẩu tư nhân, lượng gạo nhập khẩu đó bao gồm cả gạo dự phòng trong trường hợp thời tiết xấu gây thiệt hại mùa màng. Hội đồng Cơ quan Lương thực Quốc gia đã đề ra khối lượng và thời gian nhập khẩu gạo cho năm 2011 nhưng Bộ trưởng Nông nghiệp, người đứng đầu hội đồng, chưa thông qua.

Trước đây Philippines đã bắt đầu nhập khẩu gạo cho nhu cầu hàng năm vào quý 4 của năm trước, nhưng hiện nay lượng gạo dự trữ quốc gia chỉ đáp ứng được nhu cầu gạo trong 56 ngày, tương đương với 1,7 triệu tấn.

Banayo cho biết Manila sẽ đề nghị xem xét mua gạo trong quý 1 sau khi Việt Nam điều chỉnh mức giá tối thiểu loại gạo xuất khẩu mà Philippines thường mua. Trước đó, các quan chức chính phủ cho biết họ muốn cắt giảm việc mua gạo trong năm nay xuống còn khoảng 1/3 đến 1/2 của 2,45 triệu tấn gạo nhập khẩu kỷ lục trong năm 2010. Cơ quan đang thương lượng với Bộ Tài chính về việc mở rộng phạm vi cho các nhà nhập khẩu tư nhân có thể mua 200.000 tấn gạo hàng năm thông qua NFA, trong đó họ phải trả một khoản phí dịch vụ để đưa gạo vào loại hàng hóa miễn thuế. 40% thuế thường được áp cho các nhà mua gạo không thuộc NFA, mức thuế này này không khuyến khích các nhà bán lẻ tự nhập khẩu gạo về.

Ngoài Philippines, hai thị trường khác là Indonesia và Malaysia cũng hứa hẹn mang lại sự sôi động cho thị trường gạo vào đầu năm tới.

Indonesia, sau hai năm nỗ lực tự túc bằng cách tăng cường sản xuất thì đến cuối năm nay, họ cũng nhập hơn nửa triệu tấn gạo và dự kiến nhập thêm khoảng 700.000 tấn trong tháng 1.2010.

Ngoài ra, có dự báo nguồn gạo tồn kho ở Cuba, các quốc gia châu Phi, Trung Đông còn khá thấp cũng khiến họ phải đẩy mạnh việc mua gạo dự trữ.

Có thể nói, nhu cầu nhập khẩu gạo vào các tháng đầu năm 2011 là rất lớn, trong khi đó, do ảnh hưởng thời tiết hạn hán, mưa bão khiến sản lượng lúa ở nhiều quốc gia nhập khẩu và xuất khẩu giảm sút.

Đến cuối tháng 10 vừa qua, Thái Lan chính thức thừa nhận vụ mùa chính (đang thu hoạch và kết thúc tháng 3.2011) giảm khoảng 1,6 triệu tấn lúa, từ 23,5 triệu tấn năm ngoái, xuống còn 21,9 triệu tấn và dự kiến năm 2011 chỉ có thể xuất khẩu 8,5 – 9 triệu tấn, thấp hơn 500.000 tấn so năm 2010…

Ấn Độ tuy tồn kho gấp đôi năm ngoái, lên đến hơn 20 triệu tấn, nhưng đứng trước mối lo giá cả tăng cao, lạm phát nên họ phải cân nhắc quyết định tham gia xuất khẩu…

Từ những phân tích nói trên, ông Huỳnh Minh Huệ, tổng thư ký VFA,cho rằng: Vào đầu năm, trong lúc nhu cầu mua rất lớn thì hầu như chỉ còn Việt Nam là nước duy nhất có khả năng đủ nguồn cung ứng cho thị trường. Philippines, Indonesia hay Malaysia là những thị trường tập trung truyền thống của Việt Nam. Chủng loại gạo họ mua thường là 25% tấm nên chúng ta có nhiều cơ hội bán gạo cho họ. Hơn nữa, các nước này mua gạo từ Việt Nam không chỉ có giá cả cạnh tranh hơn Thái Lan, Pakistan, hay Myanmar mà còn lợi thế về cước vận chuyển rẻ do cự ly gần…

“Tuy các nước chưa mở thầu, nhưng tôi khẳng định hợp đồng xuất khẩu cho toàn bộ sản lượng gạo hàng hoá vụ đông xuân 2011 – khoảng 3 triệu tấn – gần như cơ bản đã có”, ông Huệ tự tin nói như vậy.

Theo tamnhin.net