Kinh tế Việt Nam đang phục hồi

Kinh tế Việt Nam đang có những tín hiệu phục hồi khác nhau, với dự báo tăng trưởng sẽ đạt 5,5% vào năm 2024 và tăng dần lên 6,0% vào năm 2025. Đây là nhận định của Ngân hàng Thế giới trong báo cáo cập nhật tình hình kinh tế Việt Nam được công bố vừa qua.

Xuất khẩu dự kiến tăng 3,5% vào năm 2024

Bà Dorsati Madani, Chuyên gia kinh tế cao cấp Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam đánh giá, sau khi trải qua giai đoạn giảm tốc trong năm 2023, nền kinh tế đang có một số tín hiệu phục hồi vào đầu năm 2024. Xuất khẩu đang phục hồi, tiêu dùng và đầu tư tư nhân trong nước cũng trên đà tăng dần. Xuất khẩu theo giá so sánh dự kiến tăng 3,5% vào năm 2024, phản ánh nhu cầu toàn cầu dần cải thiện. Ngoài ra, lĩnh vực bất động sản dự báo cũng sẽ phục hồi mạnh hơn vào cuối năm nay và năm sau, thúc đẩy nhu cầu trong nước khi các nhà đầu tư và người tiêu dùng dần lấy lại niềm tin. Tổng đầu tư và tiêu dùng tư nhân theo giá so sánh dự kiến sẽ tăng tương ứng ở mức 5,5% và 5% trong năm 2024.

Tuy nhiên, theo bà Dorsati Madani, Việt Nam vẫn còn phải đối mặt với nhiều rủi ro. Rủi ro theo hướng tiêu cực có thể xảy ra là tăng trưởng toàn cầu thấp hơn dự kiến (nhất là tại Hoa Kỳ / khu vực đồng EURO và Trung Quốc). Cùng với đó, thị trường bất động sản phục hồi chậm hơn dự kiến; chất lượng tài sản trong khu vực tài chính tiếp tục xấu đi do kết quả kinh tế yếu kém (khu vực bất động sản và tín dụng tiêu dùng). Rủi ro theo hướng tích cực là các đối tác thương mại chính của Việt Nam phục hồi tốt hơn dự kiến (Hoa Kỳ, EU và Trung Quốc); Việt Nam có các cải cách trong khu vực bất động sản và Luật đất đai sẽ tạo thuận lợi cho khu vực này, qua đó đầu tư tư nhân trong nước sẽ phục hồi.

Bà Dorsati Madani cho rằng, việc tiếp tục hỗ trợ nền kinh tế thông qua chính sách tài khóa để củng cố sự phục hồi là vô cùng quan trọng. Việt Nam cần đẩy nhanh tốc độ triển khai các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng được tài trợ bởi nguồn lực công. Điều này sẽ giúp kích thích nền kinh tế hơn nữa, với tiềm năng tăng trưởng GDP là 0,1 điểm phần trăm cho mỗi mức tăng 1 điểm phần trăm trong đầu tư công tính theo tỷ lệ GDP. Về chính sách tiền tệ, dư địa cho việc cắt giảm lãi suất thêm nữa bị hạn chế do chênh lệch lãi suất giữa thị trường trong nước và quốc tế, Việt Nam cần tiếp tục các chính sách tạo thuận lợi hơn nữa.

Cùng với việc thu ngân sách có khả năng còn tiếp tục yếu trong khi chi tiêu công được đẩy mạnh, bao gồm tăng lương cho công chức theo kế hoạch và đẩy nhanh đầu tư công, thâm hụt ngân sách dự kiến sẽ tăng lên 1,6% GDP vào năm 2024, trước khi giảm xuống 1,1% vào năm 2025, phù hợp với chiến lược tài khóa giai đoạn 2021 - 2030.

Đặc biệt, việc đảm bảo sự ổn định của khu vực tài chính vẫn là điều quan trọng nhất đối với nền kinh tế Việt Nam. Cần củng cố quyền hạn của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhằm cải thiện giám sát ngân hàng và các tổ chức tín dụng, xử lý ngân hàng yếu kém và phòng vệ pháp lý cho cán bộ giám sát.

Ngoài ra, cần tập trung quản lý rủi ro tiềm ẩn liên quan đến nợ xấu gia tăng, bao gồm cả nguyên nhân do giá trị tài sản giảm trên thị trường bất động sản. Vùng đệm vốn của các ngân hàng thương mại hiện tương đối mỏng và sự suy giảm của thị trường bất động sản có thể khiến nguồn vốn của các ngân hàng này sụt giảm thêm.

Những cải cách cơ cấu có thể đem lại sinh khí cho nền kinh tế, theo bà Dorsati Madani, chính là cần nới lỏng quy định cải thiện khả năng tiếp cận tài chính và đẩy nhanh đầu tư các công trình điện.

Ông Sebastian Eckardt, Giám đốc Khu vực Đông Á và Thái Bình Dương của Ngân hàng Thế giới về kinh tế vĩ mô, thương mại và đầu tư cho rằng, đầu tư vào các dự án hạ tầng công tạo ra nhiều lợi ích lâu dài bên cạnh việc kích thích kinh tế ngay lập tức. Nỗ lực tăng cường quản lý đầu tư công cũng sẽ giải quyết những điểm nghẽn cơ sở hạ tầng quan trọng về năng lượng, giao thông và hậu cần, vốn là nền tảng cho tăng trưởng kinh tế dài hạn của Việt Nam.

Quỳnh Anh (Vietnam Business Forum)