Rủi ro khi mua sắm trên sàn thương mại điện tử bất hợp pháp

Bộ Công Thương đã đưa ra cảnh báo về nguy cơ khi người tiêu dùng mua sắm trên các nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) xuyên biên giới chưa đăng ký tại Việt Nam. Theo đó, việc giao dịch trên các nền tảng này có thể dẫn đến nhiều rủi ro về chất lượng sản phẩm, bảo mật thông tin và trách nhiệm thuế, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người tiêu dùng.

Rủi ro về chất lượng sản phẩm và nguồn gốc xuất xứ

Theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, hiện nay, nhiều người tiêu dùng Việt Nam bị thu hút bởi các sản phẩm trên các sàn TMĐT quốc tế nhờ giá rẻ và sự đa dạng về mẫu mã. Tuy nhiên, các nền tảng này thường chưa được cấp phép hoạt động tại Việt Nam, đồng nghĩa với việc không chịu sự quản lý và giám sát về chất lượng sản phẩm từ cơ quan chức năng. Một số sàn TMĐT xuyên biên giới như Temu, 1688 và Shein đã có mặt tại Việt Nam nhưng chưa hoàn thành các thủ tục đăng ký. Trước thực trạng này, Bộ Công Thương đã chỉ đạo các đơn vị liên quan tiến hành rà soát tổng thể để đánh giá tác động và đưa ra các giải pháp phù hợp.

Người tiêu dùng đối mặt với rủi ro cao khi có thể mua phải hàng giả, hàng nhái hoặc sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ. Những mặt hàng này không những không đạt tiêu chuẩn an toàn mà đôi khi còn nằm trong danh mục hàng hóa bị cấm tại Việt Nam. Đặc biệt, các sản phẩm liên quan đến sức khỏe và an toàn như thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, đồ chơi trẻ em và thiết bị điện tử, nếu không đạt chất lượng có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe người sử dụng.

Khó khăn trong việc đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng

Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cũng cảnh báo rằng, các nền tảng TMĐT xuyên biên giới chưa hoàn thiện các nghĩa vụ đăng ký, cấp phép sẽ không chịu sự giám sát từ cơ quan chức năng về chất lượng hàng hóa hay cam kết dịch vụ hậu mãi. Điều này đồng nghĩa với việc, khi giao dịch gặp vấn đề, người tiêu dùng sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc đòi quyền lợi của mình.

Người tiêu dùng dễ đối mặt với tình huống nhận sản phẩm không đúng mô tả, bị lỗi hoặc ảnh hưởng đến an toàn và sức khỏe, nhưng việc yêu cầu hoàn trả hoặc bảo hành lại gặp trở ngại. Thậm chí, trong trường hợp xảy ra tranh chấp, các nền tảng TMĐT chưa đăng ký sẽ không thuộc diện phải chịu trách nhiệm pháp lý trong nước, khiến việc khiếu nại trở nên phức tạp và kéo dài. Do đó, người tiêu dùng có thể bị mất mát tài chính và gặp khó khăn khi giải quyết vấn đề với các đơn vị cung cấp từ nước ngoài.

Nguy cơ tiềm ẩn về thuế và bảo mật thông tin cá nhân

Bên cạnh các rủi ro về chất lượng sản phẩm, người tiêu dùng cũng cần cẩn trọng với nguy cơ pháp lý khi mua hàng từ các nền tảng TMĐT chưa đăng ký. Hàng hóa mua từ các nền tảng này có thể không được khai báo thuế đầy đủ khi nhập khẩu vào Việt Nam, dẫn đến rủi ro về thuế. Người tiêu dùng có thể gặp tình huống hàng hóa bị giữ lại tại cửa khẩu hoặc phát sinh thêm các khoản thuế ngoài dự kiến, khiến chi phí tổng thể cao hơn so với giá bán ban đầu.

Đồng thời, các giao dịch xuyên biên giới thường yêu cầu người tiêu dùng cung cấp thông tin thanh toán quốc tế như thẻ tín dụng hoặc ví điện tử. Điều này tiềm ẩn nguy cơ về bảo mật thông tin, khi dữ liệu cá nhân có thể bị đánh cắp hoặc khai thác trái phép, dẫn đến các rủi ro về an toàn thông tin tài chính cá nhân.

Nhằm đảm bảo quyền lợi và an toàn cho người tiêu dùng, Bộ Công Thương khuyến cáo người dân nên cẩn trọng khi thực hiện giao dịch trên các nền tảng TMĐT, đặc biệt là các nền tảng xuyên biên giới chưa đăng ký. Để đảm bảo an toàn, người tiêu dùng nên lựa chọn các sàn TMĐT đã được cấp phép hoạt động và chịu sự quản lý từ cơ quan chức năng.

Ngoài ra, người tiêu dùng có thể kiểm tra danh sách các nền tảng TMĐT đã đăng ký trên Cổng thông tin quản lý hoạt động TMĐT tại địa chỉ online.gov.vn hoặc liên hệ Tổng đài tư vấn và hỗ trợ người tiêu dùng của Bộ Công Thương để nhận thêm thông tin và hướng dẫn.

Hương Ly (Vietnam Business Forum)