Cơ chế một cửa quốc gia: Tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, tránh chồng chéo

Mới đây, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn chủ trì cuộc họp liên quan đến thực hiện các chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh, Chủ tịch Ủy ban chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa ASEAN (ASW), NSW và tạo thuận lợi thương mại (Ủy ban 1899) tại phiên họp lần thứ 8 của Ủy ban (ngày 5/8/2022).

Lãnh đạo tổng cục hải quan yêu cầu tập trung thực hiện tốt, hiệu quả việc hoàn thiện trình cấp có thẩm quyền dự thảo Nghị định quy định về cơ chế quản lý, phương thức, trình tự, thủ tục kiểm tra chất lượng và kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu; Nghị định quy định thực hiện kết nối và chia sẻ thông tin trong lĩnh vực xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh hàng hóa, xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh người và phương tiện vận tải theo NSW gắn với Đề án tổng thể về xây dựng và phát triển hệ thống CNTT phục vụ triển khai NSW và Cơ chế một cửa ASEAN theo định hướng xử lý tập trung; xây dựng Kế hoạch hành động triển khai NSW, thúc đẩy công nghiệp logistics và tạo thuận lợi thương mại giai đoạn 2022 - 2026.

Theo báo cáo tại phiên họp lần thứ 8, đến 30/6, có 249/261 thủ tục hành chính của 13 bộ, ngành kết nối Cơ chế một cửa quốc gia, với gần 4,95 triệu hồ sơ của hơn 55 nghìn doanh nghiệp. Riêng năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022 các bộ, ngành kết nối được 42 thủ tục, trong đó năm 2021 có 36 thủ tục và 6 tháng đầu năm nay là 6 thủ tục; ngoài ra có 2 thủ tục được nâng cấp, cập nhật. Việt Nam tiếp tục trao đổi thông tin chứng nhận xuất xứ (C/O) mẫu D điện tử với tất cả 9 nước thành viên ASEAN; chuẩn bị thử nghiệm trao đổi chứng nhận kiểm dịch thực vật, thảo luận giải pháp lộ trình trao đổi chứng từ điện tử giữa ASEAN với Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc.

Với các đối tác ngoài ASEAN, đã hoàn thành trao đổi thông tin tờ khai hải quan thử nghiệm với Liên minh kinh tế Á - Âu; đàm phán Nghị định thư trao đổi chứng nhận xuất xứ điện tử với Hàn Quốc; triển khai Thỏa thuận tạo thuận lợi thương mại Việt Nam - New Zealand. Việc triển khai NSW tiếp tục nhận được đánh giá tích cực từ doanh nghiệp, các tổ chức trong, ngoài nước; đem lại hiệu quả thiết thực cho cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, tổ chức, người dân.

Đối với vấn đề kiểm tra chuyên ngành, 51/60 danh mục hàng hóa kèm mã số HS đã được ban hành, chiếm 85% kế hoạch; ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn hoặc loại bỏ danh mục hàng hóa nhóm 2 và danh mục hàng hóa được cấp phép nhập khẩu cho 22/22 nhóm hàng.

Hiện nay, để phát huy hơn nữa hiệu quả của NSW, Cơ chế một cửa ASEAN (ASW), ông Mai Xuân Thành - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết, Tổng cục Hải quan vẫn đang chủ trì việc hoàn thành kết nối các thủ tục hành chính trên hai hệ thống này theo kế hoạch. Tổng cục Hải quan thực hiện tốt nhiệm vụ điều phối trong thực hiện NSW, ASW và kiểm tra chuyên ngành; xây dựng và triển khai kế hoạch hành động triển khai NSW, thúc đẩy công nghiệp logistics và tạo thuận lợi thương mại giai đoạn 2022 - 2026...

Cũng theo ông Thành, cơ quan hải quan đang gấp rút trình cơ quan có thẩm quyền ban hành nghị định về kết nối, chia sẻ thông tin trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, quá cảnh hàng hóa; xuất nhập cảnh, quá cảnh người và phương tiện theo NSW. Cùng với đó là xây dựng và triển khai đề án tổng thể về xây dựng và phát triển hệ thống công nghệ thông tin phục vụ triển khai NSW, ASW theo định hướng xử lý tập trung; đẩy mạnh công tác đào tạo, tuyên truyền và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, các bộ, ngành trong triển khai ASW, NSW...

Chỉ đạo tại cuộc họp Ủy ban Chỉ đạo quốc gia về NSW, ASW và tạo thuận lợi thương mại (Ủy ban 1899) diễn ra cuối mới đây, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Chủ tịch Uỷ ban 1899 Phạm Bình Minh ghi nhận, đánh giá cao nỗ lực của các bộ, ngành, đơn vị là thành viên của Ủy ban 1899 trong việc thúc đẩy triển khai NSW, ASW, công tác kiểm tra chuyên ngành và tạo thuận lợi thương mại.

Đồng thời yêu cầu cấp thiết là phải hoàn thành việc xây dựng nghị định về kết nối và chia sẻ thông tin trong lĩnh vực xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh hàng hóa; xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh người và phương tiện vận tải "sớm nhất có thể", làm cơ sở để tăng cường sự phối hợp giữa các bộ, ngành, nhất là việc xây dựng danh mục thông tin bộ, ngành cung cấp, chia sẻ qua Cổng thông tin một cửa quốc gia. Các bộ, ngành tiếp tục rà soát, gửi Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) tổng hợp, trình Chính phủ để rút các thủ tục hành chính phát sinh ít hồ sơ đăng ký, hoặc không phát sinh hồ sơ đăng ký để rút các thủ tục này khỏi NSW nhằm giảm kinh phí duy trì, tránh chồng chéo.

Lê Hiền (Vietnam Business Forum)