KKT mở Chu Lai: Đòn bẩy của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung

Thành lập năm 2003, KKT mở Chu Lai là khu kinh tế ven biển đầu tiên của Việt Nam. Sau hơn 8 năm dựng xây, phát triển trong điều kiện vừa thử nghiệm, vừa tìm hướng phát triển hiệu quả, đến nay KKT đã gặt hái được những thành công bước đầu. Sự phát triển nhanh chóng của KKT mở Chu Lai đã tạo bệ phóng để Quảng Nam tự tin hội nhập cùng nhịp điệu phát triển kinh tế sôi động của đất nước.

Hiện nay KKT mở Chu Lai có tổng diện tích trên 42.000 ha. Được chọn là nơi tiên phong trong việc xây dựng khu kinh tế tập trung đa năng, KKT mở Chu Lai chủ trương tập trung xây dựng, phát triển cơ sở hạ tầng đồng bộ, hiện đại làm tiền đề kêu gọi, thu hút đầu tư. Hệ thống điện, nước, thông tin liên lạc, xử lý nước thải…được đầu tư đồng bộ. Bên cạnh đó, tỉnh đang tiến hành đầu tư các công trình quan trọng như: cầu Cửa Đại; tuyến đường ven biển nối Hội An đến Chu Lai; nạo vét luồng từ phao số 0 đến cảng Kỳ Hà cho tàu 20.000 DWT và từ cảng Kỳ Hà vào cảng Tam Hiệp cho tàu 10.000 DWT; … Đặc biệt, dự án Cảng hàng không quốc tế Chu Lai đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý bổ sung dự án “Nghiên cứu chuẩn bị dự án xây dựng Cảng hàng không quốc tế Chu Lai” do Cơ quan Thương mại và Phát triển Hoa Kỳ (USTDA) tài trợ từ nguồn vốn của Chính phủ Hoa Kỳ vào Danh mục tài trợ chính thức. Đây là một trong những dự án hạ tầng động lực quan trọng của KKT mở Chu Lai, có tác động rất lớn đến công tác thu hút đầu tư nói chung và thu hút các dự án vào khu vực giáp ranh sân bay …Cùng với xây dựng cơ sở hạ tầng, công tác xúc tiến đầu tư luôn được Ban quản lý KKT coi trọng, đẩy mạnh triển khai.

Đến nay, trên địa bàn KKT mở Chu Lai có tổng cộng 72 dự án được cấp phép đầu tư với tổng vốn đăng ký hơn 1,7 tỷ USD, trong đó có 18 dự án FDI với tổng vốn gần 200 triệu USD. Một số dự án quy mô lớn đã đầu tư như tổ hợp KCN cơ khí ô tô Chu Lai-Trường Hải, các nhà máy ô tô tải, du lịch, ô tô khách, sản xuất phụ tùng và công nghiệp phụ trợ; nhà máy kính nổi Chu Lai; nhà máy sản xuất soda Chu Lai…

Hoạt động của phần lớn các doanh nghiệp trên địa bàn KKT mở Chu Lai đều có hiệu quả, tạo ra sản phẩm công nghiệp chủ lực, tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Năm 2011, giá trị sản xuất công nghiệp toàn KKT đạt hơn 1.851 tỷ đồng, chiếm 14,74% toàn tỉnh; giá trị xuất khẩu đạt 59 triệu USD, chiếm tỷ trọng 17,61%; tổng nộp ngân sách đạt 4.200 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 61,66% toàn tỉnh. Riêng lĩnh vực lao động, năm 2011 các doanh nghiệp trong KKT đã giải quyết việc làm mới cho 1.200 lao động, nâng tổng số lao động làm việc thường xuyên tại KKT mở Chu Lai hơn 11.000 người. Hiệu quả đầu tư vốn ngân sách cho KKT mở Chu Lai được phát huy tối đa, theo tính toán thì cứ một đồng vốn ngân sách đầu tư cho KKT đến nay đã thu hút được hơn 50 đồng vốn đầu tư của doanh nghiệp (100 triệu USD thu hút được 5.700 triệu USD) và tạo ra được gần 2 đồng thu ngân sách mỗi năm (2.000 tỷ đồng tạo ra 3.500 tỷ đồng).

Ngay từ khi ra đời, KKT mở Chu Lai được xác định trở thành điểm tựa vững chắc và là đòn bẩy của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung; động lực thúc đẩy CNH – HĐH khu vực miền Trung và cả nước trong thế gắn kết liên vùng với Tây Nguyên, KKT Dung Quất và các nước Campuchia, Lào, Thái Lan. Giai đoạn 2011 – 2015, tầm nhìn đến năm 2020, KKT mở Chu Lai đặt mục tiêu giá trị sản xuất công nghiệp chiếm khoảng 38% vào năm 2015 và 50% vào năm 2020; giá trị xuất khẩu năm 2015 đạt khoảng 100 triệu USD, năm 2020 đạt 340 triệu USD; thu ngân sách năm 2015 đạt 4.000 tỷ đồng; năm 2020 đạt khoảng 6.000 tỷ đồng. Để đạt được những mục tiêu đề ra, tại Hội nghị lần thứ 10 (khóa XX), tỉnh Quảng Nam chủ trương triển khai bảy nhóm giải pháp xây dựng và phát triển KKT mở Chu Lai đến năm 2020.

Theo đó trong thời gian tới, Quảng Nam tập trung thực hiện những nhóm giải pháp như thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước và đẩy mạnh phân cấp quản lý; xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù về đầu tư cơ sở hạ tầng, về ưu đãi đầu tư và đẩy mạnh công tác xúc tiến đầu tư; đa dạng hóa các nguồn vốn đầu tư phát triển hạ tầng, tăng cường công tác quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản; chủ động trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch để kêu gọi đầu tư và đảm bảo an sinh xã hội; tăng cường quản lý tài nguyên, môi trường; tập trung tạo nguồn nhân lực có tay nghề và xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, tạo ra sự đồng thuận trong xã hội.

Kim Ngọc