Thị trường bán lẻ Việt Nam: DN ngoại đang chiếm ưu thế

Việt Nam được đánh giá là một trong những nước có thị trường bán lẻ hấp dẫn nhất thế giới. Sự quan tâm từ các tập đoàn bán lẻ trên thế giới đang trở thành gánh nặng đối với các doanh nghiệp bán lẻ trong nước. Nguy cơ doanh nghiệp nội “đuối sức” trong cuộc đua dành thị phần với các doanh nghiệp nước ngoài đang dần hiện rõ.

Nỗ lo “vỡ trận”

Nguy cơ “vỡ trận” được thể hiện rõ ràng nhất ở thị trường bán lẻ, cơ hội đối với các doanh nghiệp Việt ở phân khúc này đang ngày một bị thu hẹp. Theo thống kê của công ty BĐS Savills Việt Nam, trong quý III/2013 sẽ có 4 trung tâm thương mại và siêu thị lớn trên địa bàn thủ đô phải đón cửa để tái cơ cấu hoặc chuyển đổi mô hình hoạt động. Đó là Trung tâm Thương mại Hàng Da Galleria và 3 siêu thị điện máy lớn là Ba Đình, Hà Đông và Đống Đa.

Không chỉ những trung tâm thương mại xa trung tâm gặp khó khăn mà những trung tâm thương mại nằm ở những vị trí đắc địa cũng bị ảnh hưởng nặng nề, trung tâm thương mại Cửa Nam số lượng các gian hàng bị trống vẫn chiếm tỷ lệ lớn, Trung tâm Thương mại chợ Mơ buộc phải lùi ngày khai trương do số lượng khách thuê quá ít. Trung tâm Thương mại Mipec Mall mặc dù đã đi vào hoạt động khá lâu nhưng do số lượng khách thuê ít, buộc chủ đầu tư phải tiến hành tái cơ cấu khi cho tập đoàn bán lẻ Lotte Mart thuê lại toàn bộ diện tích 4 sàn thương mại với tổng diện tích khoảng 20.000m2.

Thị trường TP HCM cũng trong hoàn cảnh ảm đạm tương tự khi tình trạng khách đến chơi thì nhiều, mua hàng thì ít tiếp tục diễn ra khiến áp lực về chi phí của các doanh nghiệp bán lẻ đang ngày một lớn dần.

Doanh nghiệp ngoại tiến hành thâu tóm thị trường

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia kinh tế, thị trường bán lẻ Việt Nam vẫn rất tiềm năng trong vài chục năm nữa, bởi Việt Nam là nước có dân số trẻ, mật độ dân số đông. Thực tế cho thấy doanh số bán ra của các doanh nghiệp bán lẻ ở Việt Nam luôn tăng ở mức hai con số. Sau khi nghiên cứu về thị trường Việt Nam, nhiều nhà đầu tư ngoại tuyên bố sẽ chi hàng triệu USD để mở siêu thị tại Việt Nam như Auchan, Aeon để cạnh tranh với những doanh nghiệp đã có thị phần nhất định trên thị trường như Big C, Metro, Parkson, Lotte…

Theo giám đốc một công ty BĐS trong nước tiết lộ, hiện một đại gia bán lẻ đang âm thầm khảo sát khắp khu vực Đông và Nam TP HCM để chuẩn bị cho kế hoạch mở siêu thị trong 2- 3 năm tới, hay trong chuyến khảo sát thị trường Việt Nam của hơn 30 doanh nghiệp Nhật Bản vừa qua, chiếm số đông vẫn là các doanh nghiệp bán lẻ, siêu thị.

Việc các doanh nghiệp bán lẻ của Nhật Bản “đổ bộ” vào thị trường Việt Nam đã được dự báo từ trước đó. Tại hội thảo Thị trường Việt Nam dưới dóc nhìn doanh nghiệp Nhật Bản mới được tổ chức, lãnh đạo Công ty Brainworks Asia nhấn mạnh, từ năm 2013 trở đi sẽ có làn sóng doanh nghiệp Nhật Bản đến Việt Nam, chủ yếu trong ngành dịch vụ.

Bên cạnh đó, cũng cần phải kể đến các tập đoàn bán lẻ lớn đến từ Hàn Quốc, Thái Lan, Đức… Mới đây, doanh nghiệp bán lẻ Berli Jucker Plc (BJP) của Thái Lan tự tin cho rằng, doanh nghiệp này chỉ cần 3 năm để đạt doanh thu 10 tỉ Baht (tương đương với khoảng 6.800 tỷ VND), để hiện thực hóa tham vọng này, BJP đã tiến hành mua lại hệ thống 42 cửa hàng của Family Mart tại Việt Nam.

Ông Vũ Vĩnh Phú, Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị cho rằng, việc các tập đoàn bán lẻ nước ngoài đang đẩy mạnh đầu tư khai thác thị trường Việt Nam xuất phát từ chính sức hút của ngành, Hiện siêu thị dần trở thành kênh mua sắm không thể thiếu với người dân.

Công ty Tư vấn BĐS CBRE Việt Nam cũng đánh giá, việc Bộ Công Thương phê duyệt Quy hoạch phát triển cho mạng lưới siêu thị, trung tâm thương mại đã tạo nên “cú hích” cho các nhà đầu tư. Theo đó, đến năm 2020, cả nước phấn đấu có khoảng 1.200- 1.300 siêu thị, 180 trung tâm thương mại… Đồng thời, Chính phủ cũng khuyến khích doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế tham gia. Dự báo đến năm 2020, tỉ trọng bán lẻ qua mạng lưới siêu thị, trung tâm thương mại sẽ chiếm khoảng 45% tổng mức bán lẻ hàng hóa xã hội. “Đây là nhân tố để thu hút các nhà đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư ngoại”, CBRE nhấn mạnh.

Là thị trường tiềm năng khiến thị trường bán lẻ đang trở thành mảnh đất có sự cạnh tranh gay gắt trong việc dành thị phần, trong đó thế bất lợi vẫn là các doanh nghiệp Việt Nam bởi nguồn vốn ít, thiếu kinh nghiệm trong việc kinh doanh, phát triển thị trường. Tuy nhiên, hiện vẫn có không ít doanh nghiệp trong nước tỏ ra tự tin khi đối mặt với các doanh nghiệp ngoại.

Ông Hà Văn Thắm, Chủ tịch HĐQT Công ty CP bán lẻ và quản lý BĐS Đại Dương Xanh Ocean Retail xác định “doanh nghiệp Việt sẽ hiểu khách hàng Việt Nam nhất”. Đồng thời, ông cũng tự tin vào ngành nghề mới mẻ này.

“Chúng tôi đang triển khai một cách cẩn trọng để không thu được lợi nhuận cao ngay nhưng sẽ có mức lợi nhuận nhất định phát triển doanh nghiệp theo đúng hướng”, ông Thắm khẳng định.

Sĩ Sơn