Nâng cao vai trò của DN trong xây dựng chính sách Năng lượng và Biến đổi Khí hậu

Sáng ngày 16/9, tại Hà Nội, Hội đồng Doanh nghiệp vì sự Phát triển Bền vững Việt Nam (VBCSD) đã tổ chức “Hội thảo phổ biến và lấy ý kiến hoàn thiện báo cáo nghiên cứu về Năng lượng và Biến đổi Khí hậu”. Hội thảo nhằm hoàn thiện nội dung báo cáo khuyến nghị “Năng lượng và Biến đổi Khí hậu” do VBCSD xây dựng.

Thách thức về nhu cầu năng lượng

Theo báo cáo đưa ra tại hội thảo, trong “Tầm nhìn 2050” vì sự Phát triển Bền vững, Hội đồng Doanh nghiệp vì sự Phát triển Bền vững Thế giới (WBCSD) đã xác định các mục tiêu giảm chi phí năng lượng tái tạo và sử dụng hiệu quả nhu cầu năng lượng là “nhất thiết phải đạt được” vào năm 2020.

Về xu hướng nhu cầu năng lượng của Việt Nam, báo cáo nhấn mạnh, nhu cầu năng lượng tại Việt Nam dự kiến sẽ tăng gấp 02 lần vào năm 2030. Việt Nam đang và sẽ phải đối mặt với những thách thức về thiếu hụt năng lượng nghiêm trọng: Thiếu năng lượng cần thiết để cung cấp 9 tỉ kWh điện vào năm 2015, 35 -64 tỉ kWh vào năm 2020 và 59-192 tỉ kWh vào năm 2030… Vào năm 2030, Việt Nam cũng phải nhập khẩu để đáp ứng 20% nhu cầu than cho nhiệt điện (tương đương với 110 triệu tấn), 25% dầu, 3% khí đốt tự nhiên, 2 % điện, và do đó dễ chịu tác động của những thất thường do nguồn cung trong nước không đủ. sỞ

Nhấn mạnh vai trò của doanh nghiệp trong việc sử dụng hiệu quả năng lượng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, ông Nguyễn Quang Vinh, Giám đốc văn phòng Doanh nghiệp vì Sự phát triển bền vững (VCCI) kiêm Tổng Thư ký Hội đồng Doanh nghiệp vì sự Phát triển Bền vững Việt Nam khẳng định, sự Phát triển Bền vững ở bất kỳ quốc gia nào cũng chỉ có thể đạt được khi có sự tham gia tích cực của ba bên: Doanh nghiệp, Chính phủ và Xã hội dân sự. Báo cáo về Sử dụng Hiệu quả Năng lượng và Giảm thiểu tác động của Biến đổi Khí hậu tại Việt Nam của VBCSD đề xuất với Chính phủ một loạt khuyến nghị chính sách liên quan để cụ thể hóa "Tầm nhìn 2050" cho các doanh nghiệp Việt Nam trong các vấn đề nêu trên.

Những khuyến nghị thiết thực

Báo cáo khuyến nghị chính sách (sách trắng) “Năng lượng và Biến đổi Khí hậu”được Hội đồng Doanh nghiệp vì sự Phát triển Bền vững Việt Nam (VBCSD) xây dựng năm 2012. Báo cáo do Nhóm Làm việc về Năng lượng và Biến đổi Khí hậu của VBCSD soạn thảo thông qua quá trình thảo luận, đồng thời dựa trên kết quả “Nghiên cứu về Hiện trạng sử dụng năng lượng trong các ngành sắt thép, xi măng, và giấy” do VBCSD phối hợp với Viện Khoa học Năng lượng tiến hành. Báo cáo đã được trình bày tại cuộc họp với Phó Thủ tướng kiêm Chủ tịch Hội đồng Quốc gia về Phát triển Bền vững và Nâng cao Năng lực Cạnh tranh Nguyễn Thiện Nhân vào ngày 15 tháng 01 năm 2013. Được sự chỉ đạo của Phó Thủ Tướng, Hội đồng Doanh nghiệp vì sự Phát triển Bền vững Việt Nam đã tiến hành lấy ý kiến của 13 Bộ, Ban ngành và cơ quan, tổ chức liên quan để tiếp tục hoàn thiện.

Báo cáo đã đưa ra nhiều khuyến nghị quan trọng để định hướng và khuyến khích các doanh nghiệp sử dụng năng lượng hiệu quả và giảm thiểu những tác động của biến đổi khí hậu.

Báo cáo khuyến nghị Chính phủ nâng cao hiệu quả việc sử dụng năng lượng trong các DN bằng cách tăng cường hệ thống pháp luật, thắt chặt quá trình phê duyệt đầu tư mới và chỉ phê chuẩn những dự án đầu tư mới sử dụng công nghệ tiên tiến nhất mang lại lợi ích rõ ràng về hiệu quả năng lượng, (ví dụ tiết kiệm hơn 10% năng lượng so với các tiêu chuẩn hiện hành trong nước phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế) đồng thời xây dựng, đánh giá hàng năm về tiêu chuẩn công nghệ tối thiểu.

Bên cạnh đó, cần có kế hoạch giám sát thực hiện việc sử dụng năng lượng một cách cụ thể và khuyến khích các doanh nghiệp đưa ra các chương trình tiết kiệm năng lượng hàng năm cùng với những hoạt động chi tiết để đạt vượt mức các tiêu chuẩn tiêu thụ năng lượng của ngành. Chính phủ cũng nên khuyến khích các sáng kiến tự cung cấp điện (tận dụng nhiệt thải, năng lượng gió, năng lượng mặt trời, chất thải…) bằng những ưu đãi về thuế và giá điện năng lượng tái tạo phù hợp với khu vực.

Tại Hội thảo, hàng chục ý kiến đóng góp đã được đưa ra. Đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng cần bổ sung phân tích, đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến lĩnh vực năng lượng tại Việt Nam và đề xuất các giải pháp ứng phó, đồng thời tăng cường hoạt động hợp tác quốc tế nhằm tranh thủ sự giúp đỡ của quốc tế về tài chính, công nghệ, tăng cường năng lực.

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ , để thực hiện thành công Chiến lược quốc gia tăng trưởng xanh (QĐ 1393/QĐ-TTG), Bộ Công thương và Chính phủ cần sớm hoàn thành Luật Năng lượng mới, năng lượng tái tạo. Bộ cũng đề nghị VCCI tạo ra Hiệp hội doanh nghiệp năng lượng tái tạo trong thời gian tới để thúc đẩy doanh nghiệp triển khai tốt hơn việc sử dụng năng lượng hiệu quả và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Cũng tại hội thảo, các đại biểu nhận định rằng, điều quan trọng là khu vực tư nhân cần tham gia và cam kết đầy đủ các mục tiêu quốc gia, đồng thời có sự hỗ trợ, phối hợp và hành động kịp thời của Chính phủ .

Thu Hà