Nông nghiệp - trụ cột xanh trong chiến lược phát triển bền vững

Với chủ trương nhất quán về chuyển đổi mô hình tăng trưởng, Bắc Ninh định vị nông nghiệp là “trụ cột xanh” trong chiến lược phát triển bền vững, là không gian hấp dẫn cho doanh nghiệp, nhà đầu tư tham gia chuỗi giá trị chế biến - logistics - thương mại - du lịch nông nghiệp.

 Lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh dự Lễ hội trái cây năm 2025 ngày 6/12/2025

Kinh tế nông nghiệp hiện đại

Bắc Ninh đang bước vào giai đoạn tăng trưởng mới, chuyển dịch toàn diện từ sản xuất nông nghiệp truyền thống sang kinh tế nông nghiệp chất lượng cao - công nghệ cao - thị trường hóa. Tỉnh hiện quản lý gần 54.000ha cây ăn quả, trong đó 8.600ha cây có múi, sản lượng hơn 80.000 tấn/năm, giá trị ước đạt 1.800 tỷ đồng. Song song với trồng trọt, Bắc Ninh hình thành ngành chăn nuôi quy mô lớn, đáp ứng nhu cầu chế biến sâu và xuất khẩu.

Trên 1.600 cơ sở sản xuất ứng dụng công nghệ cao đang hoạt động, chiếm hơn 30% giá trị toàn ngành. Các mô hình nhà màng, nhà lưới, tưới nhỏ giọt, cảm biến môi trường, phần mềm quản lý trang trại, hệ thống truy xuất nguồn gốc và sàn thương mại điện tử nông sản được áp dụng rộng rãi tại Lương Tài, Yên Phong, Quế Võ,… góp phần giảm chi phí, tăng năng suất và kết nối trực tiếp với thị trường.

Tính đến thời điểm cuối năm 2025, toàn tỉnh Bắc Ninh đã chuyển đổi trên 10.000ha đất lúa kém hiệu quả sang cây ăn quả, rau màu, mô hình trang trại và nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn, giúp nâng giá trị thu nhập bình quân lên 138 triệu đồng/ha/năm, tăng 28 triệu đồng so với năm 2020. Năng suất lao động toàn ngành tăng 10%/năm, giá trị sản phẩm tăng 17 - 30% so với canh tác truyền thống.

Vải thiểu Lục ngạn Bắc Ninh

Nông thôn mới: Không gian phát triển đa giá trị

Nông thôn Bắc Ninh đang chuyển từ mô hình “không gian sản xuất” sang “không gian kinh tế - văn hóa - dịch vụ” hiện đại. Chương trình nông thôn mới (NTM) được triển khai đồng bộ với hạ tầng giao thông, thủy lợi, số hóa quản lý, dịch vụ xã hội và môi trường nông thôn. Đến nay, 51/66 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 432 thôn kiểu mẫu, trở thành nền tảng vững chắc cho phát triển sản xuất quy mô lớn và thu hút đầu tư ngoài nông nghiệp về nông thôn.

Phong trào “nông dân kinh doanh giỏi”, “nông thôn thông minh”, “số hóa nông nghiệp” thúc đẩy người dân áp dụng công nghệ, dữ liệu lớn, AI trong dự báo sản xuất; hình thành tư duy kinh tế thị trường, tiếp cận trực tiếp khách hàng và gia tăng giá trị gia nhập chuỗi cung ứng. Đây là điều kiện để doanh nghiệp dễ dàng triển khai mô hình liên kết, phát triển các vùng nguyên liệu chuẩn hóa và truy xuất nguồn gốc.

Bắc Ninh đồng thời đẩy mạnh phát triển du lịch nông nghiệp - sinh thái - trải nghiệm; nâng tầm hệ thống OCOP với hơn 780 sản phẩm, nhiều sản phẩm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang Mỹ, Nhật Bản, EU. Các mô hình “một điểm đến - nhiều giá trị” gắn sản xuất nông nghiệp với văn hóa, làng nghề, ẩm thực, cảnh quan và thương mại số tạo động lực thu hút doanh nghiệp đầu tư dịch vụ, logistics, chế biến và phát triển thương hiệu.

Gian hàng tại Lễ hội trái cây Bắc Ninh năm 2025

Động lực hội nhập và tăng trưởng bền vững

Bắc Ninh xác định nông nghiệp sinh thái - công nghệ cao - tuần hoàn là trụ cột thúc đẩy tăng trưởng xanh, phù hợp xu hướng toàn cầu và tiêu chuẩn thị trường quốc tế. Hệ thống hơn 780 sản phẩm OCOP, cùng mạng lưới hàng trăm doanh nghiệp - hợp tác xã - trang trại sản xuất theo chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ đã khẳng định vị thế của nông sản Kinh Bắc.

Lễ hội Trái cây Bắc Ninh 2025 là minh chứng cho chiến lược nâng tầm thương hiệu nông nghiệp: gần 200 gian hàng, không gian trưng bày - trải nghiệm - thương mại điện tử tích hợp, kết nối trực tiếp giữa nông dân, doanh nghiệp, nhà phân phối và khách hàng.

Song song đó, Bắc Ninh đang triển khai quy hoạch vùng nguyên liệu gắn với công nghiệp chế biến, logistics kho lạnh, trung tâm phân phối nông sản, phát triển năng lượng tái tạo trong nông nghiệp và hệ thống kinh tế tuần hoàn tại các trang trại quy mô lớn.

Tầm nhìn đến năm 2030, Bắc Ninh xây dựng nền nông nghiệp “xanh - sạch - thông minh - đa giá trị”, trở thành trụ cột quan trọng trong mục tiêu phát triển tỉnh thành thành phố trực thuộc Trung ương. Đây là thời điểm chiến lược để các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao, chế biến sâu, logistics xanh, dịch vụ nông nghiệp số và các mô hình liên kết chuỗi giá trị xuất khẩu.

Trần Bách (Vietnam Business Forum)