Vietsilk: Cứu cánh của ngành dâu tơ tằm Bảo Lộc

Công ty TNHH Dệt Tơ Tằm Vietsilk được thành lập từ năm 2012, trong bối cảnh ngành ngành dâu tằm tơ của Việt Nam và Bảo Lộc – Lâm Đồng nói riêng gặp rất nhiều khó khăn, nhiều doanh nghiệp vốn được xem là nòng cốt của ngành lại rơi vào thua lỗ triền miên. Mặc dù vậy, với đội ngũ là những người từng gắn bó và có tâm huyết với ngành dâu tằm tơ cộng với sự nhạy bén trong kinh doanh, doanh nghiệp này đã nhanh chóng đang khẳng định thương hiệu qua đó dần vực dậy thương hiệu dâu tằm tơ Bảo Lộc.

Từ sự tiếc nuối cho ngành dâu tằm tơ…

Công ty dệt Visintex, một liên doanh giữa Tổng Công ty Dâu Tằm Tơ Việt Nam (Viseri) và một doanh nghiệp tư nhân Nhật Bản, bị phá sản sau khi hết thời hạn liên doanh 20 năm và năm 2011 bị Cục thi hành án tỉnh Lâm Đồng đã kê biên cưỡng chế bán đấu giá công khai để thực hiện các bản án mà TAND Tối Cao đã tuyên trước đó đối với cả hai đối tác. Chứng kiến tình cảnh này, ông Nguyễn Tiến Dũng, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Dệt Tơ Tằm Vietsilk vốn là người gắn bó với ngành dâu tằm tơ từ lâu nên ông rất lấy làm tiếc nuối cho một ngành nghề đang dần bị mai một. Vì thế, ông đã cùng với một vài cán bộ về hưu từ Viseri cùng nhau góp vốn mua lại toàn bộ tài sản Công ty liên doanh Visintex với nhà xưởng đã xuống cấp sau 20 năm liên doanh và thành lập Công ty TNHH Dệt Tơ Tằm Việt Silk.

Sau khi mua lại nhà máy, nhờ mối quan hệ tốt với đối tác nước ngoài nên ban lãnh đạo Vietsilk đã tranh thủ làm việc với một số khách hàng. Đặc biệt, phía đối tác Nhật Bản đã đầu tư cho Vietsilk 37 máy dệt các loại và rất nhiều phụ tùng thay thế để đại tu lại được 40 máy dệt JQ cũ, nguyên là máy của công ty liên doanh Visintex mà công ty đã mua lại từ cục thi hành án Lâm Đồng. 

Nhờ đó tháng 2/2012 Công ty TNHH Dêt Tơ tằm Vietsilk được thành lập và đầu năm 2013 toàn bộ số máy dệt 77 cái (40 máy cũ và 37 máy mới) đều đã hoạt động và cho sản phẩm đủ tiêu chuẩn xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản. Từ đó sản phẩm dệt tơ tằm do Công ty Vietsilk sản xuất đã khẳng định được thương hiệu Lụa tơ tằm Bảo Lộc tại thị trường Nhật Bản và tiếp tục sản xuất thành công loại vải tơ tằm đặc biệt để làm áo cho Bác Hồ, đã được ban quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Viện Bảo vệ Lăng Lê Nin đánh giá đủ tiêu chuẩn về chất lượng.

Từ một doanh nghiệp với hạ tầng cũ nát, bước đầu công ty đã có lãi, doanh thu không ngừng tăng. Năm 2013 doanh thu của công ty đạt 86 tỷ VNĐ, 10 tháng 2014 đã đạt 100 tỷ. Đảm bảo đời sống cho gần 150 lao động với thu nhập từ 4,5 đến 6,5 triệu đồng/tháng sau khi đã thực hiện đầy đủ các chế độ BHYT

….Đến cứu cánh của ngành

Để vực dậy một ngành nghề vốn đang lao dốc là vấn đề không hề đơn giản. Theo ông Nguyễn Tiến Dũng thì thực tế, tỉnh Lâm đồng có đẩy đủ các điều kiện để cho sản phẩm kén tằm tương đương Trung Quốc nhưng trong nhiều năm ngành dâu tơ tằm Việt Nam đã không phát huy được bởi cơ chế đã làm trì trệ sự phát triển của một ngành kinh tế then chốt của Lâm Đồng. Khó khăn thứ hai là, từ nhiều năm trước đây, 2 giống dâu cao sản chống bệnh do Trung tâm nghiên cứu thực nghiệm nông lâm nghiệp Lâm Đồng nghiên cứu, lai tạo và chọn lọc đã không có cơ hội bước ra khỏi vườm ươm thực nghiệm, bởi sự xuống dốc của ngành. Tuy nhiên, từ cuối năm 2012 đến nay 2 giống dâu nói trên đã thực sự trở thành khát vọng của người trồng dâu nuôi tằm tại Lâm Đồng.  Và khó khăn thứ ba là lực lượng lao động có tay nghề, có kiến thức đối với ngành dâu tằm tơ ở Lâm Đồng bị mai một, số còn lại đang khao khát việc làm bởi nhiều nhà máy bị phá sản. “Khó khăn thách thức trên cũng là động lực thúc giục chúng tôi, những người lính trở về sau chiến tranh may mắn vẫn lành lặn và được tiếp tục học hành rồi làm việc trong ngành dâu tằm tơ cho đến lúc nghỉ hưu, phải tìm cách để vực dậy ngành dâu tằm tơ”, ông Nguyễn Tiến Dũng nói.

Từ suy nghĩ đó, ông Dũng quyết tâm vận động các cơ sở vườn ươm tơ thủ công đổi mới công nghệ và trực tiếp đầu tư tài chính, giúp họ đổi mới công nghệ và nâng cao chất lượng sản phẩm tơ tằm. Năm 2013 và đầu năm 2014 toàn bộ complete 10 dãy máy ươm tơ tự động mà Viseri bán phế liệu sau khi phá sản đã được Vietsilk làm sống lại và cho sản phẩm chất lượng cao. Mặt khác, để có kén tằm tương xứng với complete máy ươm tự động nói trên, hiệu ứng Domeno đã thúc đẩy các cơ sở ươm tơ buộc phải tìm giải pháp khuyến nông để các hộ nông dân trồng dâu nuôi tằm tự tìm đến với giống dâu cao sản chống bệnh. Bởi chỉ cần ¼ diện tích trồng dâu như những năm 1985 – 1990 là có được sản lượng kén tương đương thời hoàng kim của ngành dâu tằm tơ.  Cũng từ đó là cơ sở để Trung tâm nghiên cứu Thực nghiệm nông lâm nghiệp Lâm Đồng đưa sản xuất đại trà 2 giống dâu cao sản được nghiên cứu, lai tạo và chọn lọc nhiều năm trước đây.

Đến nay, tuy diện tích dâu tằm không nhiều nhưng có thể nói sản lượng kén tằm và sản lượng tơ tằm trong toàn tỉnh không thua kém thời hoàng kim. Năm 2014, trên địa bàn Lâm Đồng sản lượng tơ không dưới 450 tấn/năm. Công tác khuyến nông để phục hồi và làm thay đổi diện mạo ngành dâu tằm tơ tại Lâm Đồng. “Sự ra đời và những nỗ lực của Vietsilk có thể nói đã làm thay đổi diện mạo của ngành nghề dâu tằm tơ tại Bảo Lộc”, Bí thư Thành ủy Bảo Lộc, ông Lê Hoàng Phụng, đánh giá.

Và khẳng định uy tín thương hiệu

Có thể nói, trước những biến cố trái chiều về sự phát triển của ngành Dâu tằm tơ Việt Nam, bản thân công ty Vietsilk và nhiều doanh nghiệp khác đã chịu ảnh hưởng rất lớn về uy tín thương mại. “Nhiều đối tác khi nghe đến chất lượng tơ Việt Nam thì thường nghĩ đó là sản phẩm chất lượng thấp” ông Nguyễn Tiến Dũng chia sẻ.

Để vượt qua rào cản uy tín thương hiệu và khẳng định với thị trường thế giới một lần nữa buộc Vietsilk phải tìm giải pháp nâng cao chất lượng. Để có sản phẩm đủ tiêu chuẩn xuất vào thị trường khó tính như Nhật Bản đòi hỏi công ty phải đáp ứng 3 vấn đề là chất lượng nguyên liệu đầu vào cao, dây chuyền máy móc phải đồng bộ và cuối cùng là tay nghề người thợ phải được đào tạo kỹ và đồng bộ ở tất cả các khâu.

Về chất lượng nguyên liệu, ngoài phần nguyên liệu nhập khẩu, Vietsilk đã phối hợp để có được sự đồng bộ từ giống dâu, giống tằm, cùng với việc làm sống lại toàn bộ hệ thống thiết bị chế biến tơ bằng máy tự động HR3 mà Viseri đã cho phá sản trước đây để nâng cao chất lượng đầu vào. Về chất lượng sản phẩm, để có sản phẩm vải chất lượng đáp ứng thị trường xuất khẩu, năm 2012 và 2014 Vietsilk đã nhập 37 máy dệt các loại cùng nhiều phụ tùng thay thế cho việc đại 40 máy dệt cũ và làm mới lại toàn bộ hệ thống điều khiển trái tim của từng máy. Và cuối cùng là vấn đề nguồn nhân lực. Từ năm 2013 đến nay mỗi năm 3 lần Vietsilk mời các chuyên gia Nhật Bản trực tiếp đào tạo tay nghề cho tất cả 120 lao động đứng máy ở tất cả các khâu từ xe tơ, dệt lụa và KCS. Đưa cán bộ kỹ thuật và cán bộ quản lý kỹ thuật qua Nhật Bản đào tạo để họ có đủ kiến thức tiếp thu công nghệ mới.

Thành công là vậy, nhưng nói về mục tiêu và định hướng của Vietsilk ông Nguyễn Tiến Dũng rất khiêm tốn và luôn đặt mục tiêu chung của Ngành và quyền lợi quốc gia lên hàng đầu. Ông cho biết, trong gian tới, muc tiêu của Vietsilk là phải cố gắng hết sức để thực hiện chủ trương của lãnh đạo địa phương trong việc xây dựng thương hiệu Lụa Tơ tằm Bảo Lộc. “Muốn vậy, ngoài thị trường Nhật bản chúng tôi đã xây dựng định hướng đầu tư mở rộng thị trường trong khu vực 3 nước Đông Dương để tiêu thụ sản phẩm từ công nghiệp địa phương mà cụ thể là Tơ tằm bảo lộc theo đúng lộ trình xuất nhập khẩu của Nhà nước”, ông Dũng nói.

Quốc Hưng