Công ty cổ phần Khoáng sản Điện Biên: Vượt khó đi lên

Từng là đơn vị kinh doanh hiệu quả nhưng trong cơ chế thị trường đầy biến động, sự yếu kém trong quản lý, đặc biệt là đội ngũ gián tiếp quá lớn, đầu tư dàn trải, thiếu sự sâu sát trong quản lý điều hành khiến công ty Khoáng sản Điện Biên đã liên tục thua lỗ và đi tới bờ vực phá sản. Trước tình hình đó, được sự ủng hộ cao của UBND tỉnh, sự quan tâm của lãnh đạo Sở Công thương, công ty là đơn vị đầu tiên và duy nhất tại Điện Biên được chuyển đổi bằng hình thức “Giao doanh nghiệp cho tập thể người lao động trong công ty”… Để tìm hiểu rõ hơn về hành trình vươn lên của công ty, chúng tôi đã có cuộc phỏng vấn ông Phùng Duy Mười – Giám đốc công ty Khoáng sản Điện Biên. Trọng Linh thực hiện.

Xin ông cho biết về những khó khăn công ty đã gặp vào thời điểm 2009 dẫn tới việc tỉnh phải chuyển giao doanh nghiệp về cho người lao động?

Vào những năm 2007 – 2009, tình trạng của Công ty (khi đó vẫn là công ty TNHH Khoáng sản Điện Biên) vô cùng “bi đát”. Do quản lý yếu, công ty có khoản nợ quá hạn với ngân hàng và không chi trả được. Các tài sản có giá trị của công ty, trong đó có nhiều tư liệu sản xuất như xe ô tô, máy xúc, máy ủi bị ngân hàng phát mãi. Người lao động vô cùng hoang mang vì công ty nợ lương, nợ bảo hiểm. Thuận theo bản kiến nghị của tập thể cán bộ công ty, UBND tỉnh Điện Biên đã có chủ trương chuyển giao công ty nhà nước cho tập thể người lao động quản lý.

Tuy nhiên, mọi việc không quá suôn sẻ, thời gian sắp xếp chuyển đổi doanh nghiệp kéo dài 14 tháng (từ 31/3/2008 đến 31/7/2009), những người lao động hoang mang, không biết công ty đi đến đâu, về đâu. Ban lãnh đạo mới của công ty gặp rất nhiều khó khăn, do trình độ quản lý còn hạn chế, kinh nghiệm chưa có. Một số cán bộ chủ chốt đã chuyển công tác. Việc vay vốn ngân hàng dường như không thể. Phải nói, tại thời điểm này nợ chồng lên nợ, khó khăn nối tiếp khó khăn.

Vậy đâu là giải pháp giúp công ty xoay chuyển tình thế và mang lại hiệu quả như hiện nay?

Ngày 31/7/2009, tập thể người lao động công ty đã tiến hành đại hội bầu ra bộ máy quản lý mới. Công ty cổ phần Khoáng sản Điện Biên ra đời từ đó. Với sự tín nhiệm của đa số người lao động, tôi được bầu giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc.

Việc trước mắt và cấp bách khi công ty “tái” lập, đó là tìm được nguồn vốn lưu động. Tôi và đồng chí Bí thư chi bộ khi đó đã dùng sổ đỏ của gia đình mình thế chấp ngân hàng vay vốn. Khi có tiền, việc đầu tiên chúng tôi làm là nhanh chóng đầu tư thiết bị để khôi phục sản xuất và có kế hoạch thanh toán hết số nợ cũ trong đó ưu tiên hàng đầu là thành toán nợ lương và bảo hiểm giúp người lao động lấy lại niềm tin.

Về chiến lược lâu dài, Ban lãnh đạo công ty xác định “sức mạnh và tiềm năng của đơn vị nằm trong tập thể người lao động và đoàn kết là yếu tố quyết định để công ty vượt khó đi lên”. Trong sản xuất, công ty tiến hành áp dụng cơ chế khoán triệt để cho các tổ đội khai thác mỏ. Từ đó để phát huy sức mạnh sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, lấy lại được niềm tin của khách hàng. Công ty do những người lao động làm chủ nên việc quản lý nguồn vốn, tài chính, phải chặt chẽ hơn, không đầu tư dàn trải, không xảy ra lãng phí như trước làm ảnh hưởng tới quyền lợi chung. Đội ngũ cán bộ mới nhanh chóng kiện toàn, nâng cao trình độ quản lý để đáp ứng yêu cầu mới trong tình hình mới.

3 năm qua sau “tái lập”, mặc dù kết quả chưa đạt được như mong muốn, nhưng công ty đã lấy lại được uy tín với khách hàng, với chính quyền địa phương. Khách hàng của công ty ngày càng được mở rộng. Nếu như trước đây, than chỉ bán được cho các nhà máy gạch tuy-nen trên địa bàn thì từ năm 2011, sản phẩm của công ty đã được nhà máy xi măng Điện Biên, nhà máy luyện than cốc Việt Trung tin dùng, không đủ lượng để cung cấp. Đời sống của 30 cán bộ, công nhân viên và gần 100 lao động hợp đồng thời vụ được đảm bảo và duy trì với mức lương bình quân 3,5 triệu đồng/tháng.

Ông có thể chia sẻ những thách thức ảnh hưởng lớn nhất tới sự phát triển của công ty?

Hiện Công ty cổ phần Khoáng sản Điện Biên đang hoạt động khai thác than tại 2 địa điểm: mỏ Thanh An (huyện Điện Biên); mỏ Tà Tế, xã Noong U (huyện Điện Biên Đông). Riêng mỏ Thanh An, trữ lượng than còn ít, do đã khai thác nhiều năm (cấp phép 17 năm, nay đã khai thác được 16 năm). Hiện nay, công ty đang tiến hành tổ chức thăm dò đánh giá lại trữ lượng của mỏ, nếu có kết quả khả quan công ty hoàn thiện các thủ tục cần thiết để gia hạn giấy phép khai thác. Bên cạnh việc mỏ than Thanh An - đối tượng khai thác chính sắp hết niên hạn khai thác, các mỏ khác thì vỉa than mỏng, trung bình chỉ đạt từ 0,5 – 0,6 mét, chất lượng thấp hơn mỏ than Thanh An.

Theo ông, để tạo điều kiện cho doanh nghiệp tham gia đầu tư vào lĩnh vực khai thác khoáng sản, Điện Biên cần quan tâm điều gì?

Tỉnh Điện Biên có các loại khoáng sản trữ lượng không lớn lại nằm rải rác, địa hình hiểm trở khó khăn trong việc đầu tư cơ sở hạ tầng. Khu vực khai thác nằm trên núi cao, xa địa bàn dân cư sinh sống, không có điện lưới quốc gia. Do vậy hoạt động mang tính thủ công là chính, chỉ sử dụng một số loại máy móc công suất nhỏ.

Do đó, nhằm tạo cơ chế thông thoáng cho doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh đầu tư vào lĩnh vực khai thác khoáng sản, đề nghị các ngành chức năng khẩn trương quy hoạch các vùng khoáng sản, khoáng sản phân tán nhỏ lẻ, giao cho địa phương quản lý, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư phù hợp với quy mô của từng mỏ cụ thể.

Xin cảm ơn ông!