Công ty TNHH MTV Cao su Chư Păh: Phát triển gắn với cộng đồng

Huyện Chư Păh, một huyện miền núi nằm ở phía Bắc tỉnh Gia Lai. Những năm sau giải phóng (1975) nơi đây là một trong những huyện miền núi có điều kiện kinh tế - xã hội hết sức khó khăn. Gần 40 năm sau giải phóng Chư Păh đã thay da đổi thịt với một diện mạo hoàn toàn mới, nhiều vùng như xã Hà Tây, Hòa Phú vốn rất nhiều khó khăn trước đây nay đã trở thành những điểm sáng trong bức tranh kinh tế của huyện nói riêng và của tỉnh Gia Lai nói chung. Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với Tiến sĩ Lê Đức Tánh, Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Cao su Chư Păh, một doanh nghiệp đóng vai trò tích cực, đã và đang tạo sinh khí cho sự đổi thay đó. Quốc Hưng – Hàn Lương thực hiện.

Thưa ông, trong nhiều năm qua với những thành tựu quan trọng và những đóng góp của mình CHUPACO đã là một là một thương hiệu khá nổi tiếng trong ngành cao su. Nhưng điều gì đã làm nên sự khác biệt giữa CHUPACO so với các doanh nghiệp khác cùng ngành?

Doanh nghiệp cũng như mỗi con người vậy, dù rất giống nhau những cũng có những nét khác nhau và điểm khác biệt của CHUPACO là:

Thứ nhất là công ty được hình thành từ Nông trường Cao su Ia Nhin năm 1976 trên cơ sở các lực lượng bộ đội từ chiến trường trở về sau giải phóng, số anh em đi tập kết từ miền Bắc về và lực lượng Thanh niên xung phong.

Thứ hai là công ty hoạt động kinh doanh trên địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, vùng trước đây vốn là căn cứ cách mạng và bị chiến tranh tàn phá nặng nề.

Thứ ba là trong vùng hoạt động của Công ty gồm ba huyện và một phần vùng ven của thành phố Pleiku, có những vùng trước đây là căn cứ của địch, với dân chủ yếu là dân làm kinh tế mới. Đa số Công nhân của Công ty là người có Đạo, có những Nông trường như Nông trường Cao su Hà Tây, Nông trường Cao su Ia Phú tỷ lệ người đồng bào có Đạo chiếm 80%. Với phương châm phát triển đến đâu lấy đồng bào ở đó chúng tôi đã mạnh dạn tuyển dụng vì chúng tôi nghĩ rằng bất kỳ ở đâu trên quê hương chúng ta đã có đạo hay không có đạo cũng là công dân Việt Nam thì họ có quyền lao động, cống hiến và nếu có ai đó còn có những suy nghĩ lệch lạc thì chúng ta hãy quan tâm sâu sát hơn, tạo điều kiện và làm thay đổi suy nghĩ của họ thay vì xa rời. Và những nông trường như Nông trường Cao su Hà Tây, Nông trường Cao su Ia Phú là những điển hình đã trở thành những điểm sáng đã được nhiều lãnh đạo Đảng, Nhà nước tới thăm và đánh giá cao.

Một điểm khác biệt nữa ở CHUPACO đó là là lực lượng lao động với đa số là đồng bào dân tộc. Mặc dù chưa có những thống kê cụ thể nhưng theo đánh giá với tỷ lệ 60% là người dân tộc trên tổng số 4.000 CBCNVC thì có lẽ CHUPACO hiện là doanh nghiệp có người lao động là đồng bào dân tộc đông nhất trên cả nước.

Vâng, với đặc thù là doanh nghiệp có người lao động là đồng bào dân tộc đông như vậy hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty có gặp phải những khó khăn và trở ngại gì?

Ở CHUPACO không có sự phân biệt giữa người lao động là đồng bào có đạo hay không có đạo, là người kinh hay dân tộc thiểu số, chúng tôi đánh giá lao động qua năng lực của mỗi người, qua sự cống hiến và một phần xuất phát từ tính nhân văn trong sử dụng lao động.

Mặc dù vậy, đối với đồng bào dân tộc thì cũng có những khó khăn thách thức chủ yếu là do phong tục tập quán. Ví dụ đồng bào dân tộc họ làm việc thường theo cộng đồng, phân phối lao động bình quân theo cộng đồng mà ít nghĩ đến năng suất. Chính vì điều này mà ít có doanh nghiệp tuyển lao động mà đồng bào dân tộc với số đông. Rõ ràng đây là một khó khăn nhưng chúng tôi nghĩ nếu doanh nghiệp nào cũng từ chối không tuyển họ thì biết khi nào họ mới có được cuộc sống mới, biết bao giờ mới có được nhân tố mới cho chủ trương công nghiệp hóa nông nghiệp nông thôn mà Đảng và Nhà nước đã đề ra.

Những giá trị xã hội mà CHUPACO đã làm được cho người dân tại địa phương là vô cùng quan trọng và to lớn. Nhưng đã là doanh nghiệp thì tính hiệu quả bao giời cũng được đặt lên hàng đầu. Ông đánh giá như thế nào về những thành công và vị thế của CHUPACO hiện nay?

Là một doanh nghiệp hoạt động trên một địa bàn với đặc thù như nêu trên dù có những lúc có những băn khoăn tưởng chừng không vượt qua nổi, nhất là lúc giá cao su giảm, giá bán chỉ bằng giá thành nhưng qua khoảng hơn 10 năm chúng tôi thấy rằng dù khó khăn nhưng không phải là không làm được và điều rất đáng tự hào là chúng tôi đã luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của mình. Từ doanh nghiệp nhỏ 2001, có thể nói nhỏ nhất trong các doanh nghiệp trong ngành cao su trên địa bàn tỉnh Gia Lai đến nay CHUPACO đã vươn lên thành một doanh nghiệp lớn nhất nhì trong các doanh nghiệp thành viên thuộc Tập đoàn Cao su Việt Nam hoạt động trên địa bàn Gia Lai và khu vực Miền Trung - Tây Nguyên với kết quả sản xuất kinh doanh luôn luôn có lãi và tỷ suất lợi nhuận trên vốn cao, mức tăng trưởng bình quân khoảng 30-40%/năm. Thu nhập của người lao động 2001 chỉ khoảng 1,8 triệu đồng đến năm 2012 đạt trên 7,5 triệu. Sản phẩm, uy tín thương hiệu của công ty không ngừng được nâng lên khẳng định vị thế trên thị trường trong nước và quốc tế. Nhiều năm liền từ năm 2009 đến nay Công ty đều đạt doanh nghiệp xuất khẩu uy tín tiêu biểu.

Như ông đã chia sẽ thì những ngày đầu phát triển cây cao su trên địa bàn vốn gặp rất nhiều khó khăn, vậy điều gì đã thôi thúc Công ty quyết tâm làm bằng được để rồi có được những thành công như hôm nay?

Chúng tôi nghĩ rằng với một đất nước mà kinh tế chủ yếu là nông nghiệp và dân số đa phần là nông dân như ở Việt Nam những năm trước đây thì nông nghiệp nông thôn có vị trí hết sức quan trọng. Từ đó quyết tâm bằng mọi giá phải xây dựng cho được bằng được công ty ở những vùng khó khăn, vùng sâu vùng xa để tạo ra những cơ sở ban đầu như điện, đường, trường trạm... Bên cạnh đó thì việc phát triển thành công một cây chủ lực cũng sẽ là tiền đề để phát triển nhiều loại cây khác. Có thể lúc đầu cây cao su chưa phải là cây làm giàu mà chỉ mới là cây xóa đói giảm nghèo nhưng từ đó tạo ra nhiều cây trồng khác giúp phát triển nông thôn trù phú, tạo ra một nền sản xuất hàng hóa, có sản xuất hàng hóa thì bắt đầu xuất hiện kinh tế thị trường từ đó sự giao lưu giữa các vùng miền để cho nông thôn giảm bớt khoảng cách so với thành thị.

Xin cảm ơn ông!