Ngành chăn nuôi việt Nam khi gia nhập TPP: Cần phát huy lợi thế nền nông nghiệp nhiệt đới

Việc tham gia vào TPP kỳ vọng có tác động tích cực đến nền kinh tế Việt Nam, cũng như cơ hội cho ngành nông nghiệp nhưng “lại” là thách thức đối với ngành chăn nuôi Việt Nam.

Trên đây là nhận định của một chuyên gia ngành nông nghiệp về tương lai của ngành chăn nuôi Việt Nam khi gia nhập TPP. Khi TPP mở cửa, những sản phẩm chăn nuôi của Việt Nam sẽ chịu sự cạnh tranh khốc liệt – vị chuyên gia này cho biết.

Một hiện tượng ngày càng trở nên rõ ràng hơn trong ngành chăn nuôi là câu chuyện thịt bò ngoại lấn át trên thị trường tiêu dùng Việt Nam. Nguyên nhân chính là nhu cầu tiêu dùng quá cao trong khi sản xuất trong nước chưa đáp ứng được. Việc chăn nuôi bò ở Việt Nam chủ yếu vẫn theo tập quán. Mỗi hộ chăn nuôi nhỏ lẻ thường chăn nuôi khoảng 3-4 con bò thịt. Trang trại nuôi bò thịt qui mô lớn không nhiều. Về năng lực cả nước có thể duy trì đàn bò thịt khoảng 8-9 triệu con nhưng hiện tại chỉ duy trì được khoảng 5 triệu con – số liệu của Cục Chăn Nuôi – Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết.

Khi TPP mở cửa sẽ bãi bỏ hệ thống thuế quan, chỉ còn hàng rào kỹ thuật. Kịch bản đối với sản phẩm bò thịt sẽ lặp lại với các sản phẩsexchawn nuôi khác như gà công nghiệp, trứng công nghiệp, thịt, sữa… Không gian rộng lớn, lợi thế chăn nuôi cao, tỷ trọng chăn nuôi trong nông nghiệp chiếm tới 70-80%, dây chuyền sản xuất công nghiệp được đầu tư từ mấy chục năm trước… là những lợi thế cạnh tranh hơn hẳn và là thách thức đối với các sản phẩm chăn nuôi của Việt Nam.

Lựa chọn sản phẩm lợi thế và cơ hội từ thói quen tiêu dùng

Với cơ cấu dân số 70-80% sống ở vùng nông thôn, có thói quen tiêu dùng sản phẩm nông sản tươi, mới, không ưa chuộng sản phẩm đông lạnh nên người sản xuất hàng nông sản nói chung và ngành chăn nuôi nói riêng cần tập trung vào các sản phẩm lợi thế, xuất phát từ đặc điểm này.

Mặt khác, Việt Nam có lợi thế điều kiện tự nhiên trong canh tác lúa gạo nên cần chăn nuôi cũng cần tận dụng lợi thế này để tập trung nuôi những con vật sử dụng lúa gạo như vịt, gà vườn… Về điều kiện chăn nuôi, toàn bộ các vùng duyên hải Nam Trung Bộ, đồng bằng sông Cửu Long… có điều kiện để phát triển vịt siêu thịt, vịt siêu trứng – ông Nguyễn Xuân Dương – Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khuyến cáo. Người chăn nuôi nên tập trung vào các sản phẩm lợi thế còn các doanh nghiệp Việt Nam cần có các bước chuẩn bị để nâng cao giá trị các sản phẩm chăn nuôi từ nguyên liệu trong nước như từ gà, lợn, vịt hay những sản phẩm từ nhiều loại thực phẩm khác nhau để người tiêu dùng lựa chọn.

Tái cơ cấu để phát triển bền vững

Tái cơ cấu hiện đang là câu chuyện khá rôm rả trong ngành Nông nghiệp Việt Nam. Đối với ngành chăn nuôi, sẽ tái cơ cấu lại loại vật nuôi có lợi thế với Việt Nam, hợp với điều kiện tự nhiên của Việt Nam phù hợp với nền nông nghiệp nhiệt đới, xuất phát từ lúa gạo. Đồng thời, trong quá trình tái cơ cấu cũng sẽ tập trung phát triển những loại cây có sinh khối tăng rất nhanh, cây trồng thu hoạch xanh… để ủ, chế biến thức ăn cho chăn nuôi.

Trong quá trình tái cơ cấu ngành, người chăn nuôi sẽ được hưởng lợi ích từ các chương trình áp dụng khoa học công nghệ về giống chăn nuôi, giống vật nuôi, chương trình khoa học công nghệ để đẩy mạnh lợi thế của Việt Nam.

Thực tế, mô hình doanh nghiệp Việt Nam nhỏ hơn, tiềm lực về vốn, nhân sự kém hơn so với các tập đoàn quốc gia và đa quốc gia hoạt động trong lĩnh vực chăn nuôi. Để khắc phục nhược điểm đó, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ được khuyến khích liên kết thành chuỗi doanh nghiệp khép kín từ làm giống đến sản xuất thức ăn, chăn nuôi, và chế biến giết mổ… Có như vậy, danh nghiệp Việt nam mới có cơ hội trụ vững, phats triển và cạnh tranh được với doanh nghiệp nước ngoài trong xu thế hội nhập TPP.