Lạc quan với kinh tế Việt Nam năm 2014

Cùng với sự quyết tâm của cộng đồng doanh nghiệp, sự vào cuộc của Chính phủ, nền kinh tế Việt Nam 2014 được nhận định sẽ có thêm những xung lực mới để tiến về phía trước. Bước đầu, những tín hiệu tích cực đã xuất hiện…

Thiên thời- địa lợi-nhân hòa

Bước sang năm 2014, những vận động đổi mới từ nội tại nền kinh tế cũng như khả năng thích ứng, đối phó với những khó khăn của các doanh nghiệp Việt Nam ngày một tốt hơn, đa số các chuyên gia đều nhận định rằng, nền kinh tế Việt Nam sẽ có nhiều chuyển biến đáng kể.

Chuyên gia kinh tế Vũ Viết Ngoạn, Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho rằng: Con tàu kinh tế sẽ tiếp tục có thêm gia tốc để tiến về phía trước. Tin vào điều đó bởi năm 2014 là năm được hội tụ cả ba nhân tố “thiên thời, địa lợi, nhân hòa”. Điểm mặt các yếu tố đó, lãnh đạo cơ quan giám sát tài chính quốc gia cho rằng: Kinh tế thế giới khởi sắc hơn đó là thiên thời. Thành tựu kinh tế VN đạt được trong những năm qua, đặc biệt là kiến tạo nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định tạo cho chúng ta thế và lực mới chính là địa lợi. Kinh nghiệm điều hành chính sách vượt qua khủng hoảng, khắc phục khó khăn được tích lũy trong suốt sáu năm qua chính là nhân hòa.

“Biết tận dụng cả ba nhân tố này sẽ là một động lực quan trọng giúp chúng ta vượt qua thách thức”- ông Ngoạn chia sẻ.

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng trong bài thông điệp đầu năm đã mô tả rất xác thực, xúc tích mô thức cải cách kinh tế mà Việt Nam sẽ theo đuổi: Thực hiện giá trị thị trường với hàng hóa, dịch vụ thiết yếu và đảm bảo cạnh tranh bình đẳng. Hai vấn đề có mối tương quan chặt chẽ với nhau này đều gắn với doanh nghiệp nhà nước, khu vực được cho là một nhân tố quan trọng góp phần làm lộ rõ hơn yếu huyệt của nền kinh tế Việt Nam khi kinh tế thế giới rơi vào khủng hoảng những năm qua.

Thủ tướng khẳng định: “Phải thực hiện nhất quán cơ chế giá thị trường đối với tất cả các hàng hóa dịch vụ. Những hàng hóa, dịch vụ thiết yếu mà Nhà nước đang định giá phải tính đúng, tính đủ chi phí, công khai minh bạch các yếu tố hình thành giá và kiên định thực hiện giá thị trường theo lộ trình phù hợp…”.

Về trụ cột thứ hai, Thủ tướng khẳng định: “Mọi doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế phải hoạt động theo cơ chế thị trường. Xóa bỏ tình trạng độc quyền doanh nghiệp và những cơ chế chính sách tạo ra bất bình đẳng trong kinh doanh, nhất là trong tiếp cận các nguồn lực. Phải kiên quyết thực hiện tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, trọng tâm là cổ phần hóa, kể cả các tập đoàn kinh tế; thoái vốn đầu tư ngoài ngành và bán phần vốn mà Nhà nước không cần nắm giữ theo nguyên tắc thị trường, bao gồm cả doanh nghiệp đang kinh doanh có hiệu quả. Doanh nghiệp nhà nước chỉ tập trung vào lĩnh vực then chốt, thiết yếu, địa bàn quan trọng và quốc phòng an ninh. Tách bạch nhiệm vụ sản xuất kinh doanh với nhiệm vụ chính trị, công ích…”.

Dù kinh tế nhà nước vẫn giữ vai trò chủ đạo, như Hiến pháp đã xác quyết, thì doanh nghiệp nhà nước vẫn phải cạnh tranh bình đẳng như doanh nghiệp thuộc thành phần kinh tế khác.

Khởi đầu thuận lợi

Đáp lại những nỗ lực của cả hệ thống chính trị và mong mỏi của đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp, theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, hoạt động sản xuất tại Việt Nam đang dần nóng lên. Việt Nam có nhiều cơ hội tiếp cận cao tới thị trường các nước thuộc khối Cộng đồng chung châu Âu và Mỹ.

Hoạt động sản xuất đang tăng dần vị thế quan trọng đối với nền kinh tế Việt Nam nhờ vào mức tăng trưởng mạnh của ngành sản xuất cũng như sự sụt giảm đáng kể của các ngành khác như khai khoáng mỏ và khai thác đá, xây dựng và BĐS, nông nghiệp và lâm nghiệp.

Cuộc khủng hoảng thị trường tài chính quốc tế diễn ra trong những năm qua mặc dù có tác động ít nhiều đến nền kinh tế Việt Nam, nhưng Việt Nam với thị trường vốn tương đối nhỏ nên sự tác động đó không trở nên rõ rệt. Nền kinh tế Việt Nam vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng, bên cạnh đó, chương trình nới lỏng định lượng ở các nước phát triển cũng mang lại nhiều lợi ích tích cực cho nền kinh tế những nước đang phát triển. Về phía Việt Nam, Chính phủ cũng đã áp dụng nhiều biện pháp nhằm thắt chặt chính sách tiền tệ và tài khóa nhằm hạ nhiệt một nền kinh tế quá nóng, hoàn thiện khả năng quản lý hệ thống tài chính bắt đầu bằng việc phân loại ngân hàng, mua lại các khoản nợ xấu và đánh giá những trở ngại đối với quá trình tăng trưởng. Nhu cầu trong nước giảm đáng kể, giúp giảm chi phí nhập khẩu và hỗ trợ cán cân thương mại đạt mức thặng dư. Lạm phát cũng ở mức một con số kể từ tháng 5/2012. Tỷ giá hối đoái một thời chậm chạp cũng đã ổn định.

Tăng trưởng lĩnh vực sản xuất chắc chắn là một tín hiệu lạc quan, đặc biệt là khi dòng vốn ngoại đang đổ vào mạnh mẽ cũng như sự giới thiệu các chuẩn mực sản xuất quốc tế vào Việt Nam. Các chuyên gia kinh tế kỳ vọng lĩnh vực sản xuất sẽ hỗ trợ nâng cao mức tăng trưởng GDP của Việt Nam từ 5,4% trong năm 2013 lên mức dự kiến 5,6% trong năm 2014.

Tuy nhiên, một chiến lược nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp nội địa cũng rất quan trọng. Chiến lược này có gia tăng mối quan hệ của các doanh nghiệp trong nước với chuỗi cung ứng, cải thiện các giá trị cộng thêm vào hoạt động sản xuất bên cạnh nguồn nhân công giá rẻ và nguyên vật liệu thô hay không lại cần có lộ trình chính sách để đảm bảo các doanh nghiệp trong nước không bị tụt hậu. Nếu việc thực thi chiến lược không nghiêm túc sẽ khiến nền kinh tế phát triển không ổn định, từ đó có thể gây hậu quả trong tương lai khi chi phí nhân công lao động bắt đầu tăng mạnh.

Đình Thanh