Xuất khẩu đồ gỗ sang EU: Nguyên liệu gỗ hợp pháp- Thách thức lớn

09:44:22 | 12/8/2011

Các doanh nghiệp chế biến gỗ Việt Nam phụ thuộc quá nhiều vào nguồn gỗ nhập khẩu từ nhiều quốc gia, nguyên gỗ trong nước phức tạp, khó kiểm soát tính hợp pháp. Thực tế đó làm cho các nhà xuất khẩu gỗ Việt Nam có nguy cơ rủi ro cao trước những quy định ngặt nghèo của thị trường Hoa Kỳ và EU nếu không có biện pháp kiểm soát, chứng minh rõ ràng nguồn gốc gỗ.

Liên minh châu Âu (EU) là thị trường xuất khẩu đồ gỗ lớn thứ hai của Việt Nam, sau Hoa Kỳ. Tuy nhiên, cả hai thị trường này đang áp dụng những chính sách thương mại mới nhằm hạn chế nạn khai thác gỗ bất hợp pháp. Luật Lacey của Hoa Kỳ đã áp dụng cho đồ gỗ nhập khẩu vào Hoa Kỳ từ ngày 1/4/2010. Quy chế FLEGT của EU về tính hợp pháp của gỗ sẽ có hiệu lực từ năm 2013.

Ngày 7/5/2010, Việt Nam và EU đã khởi động đàm phán chính thức về Hiệp định đối tác tự nguyện (VPA) trong chương trình hành động tăng cường thực thi lâm luật, quản trị rừng và thương mại lâm sản (FLEGT).

Các doanh nghiệp chế biến gỗ Việt Nam trong thập niên vừa qua đã phát triển mạnh mẽ, tạo ra nhiều việc làm, cải thiện thu nhập, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, góp phần tích cực vào công cuộc xóa đói giảm nghèo, đặc biệt là với người dân miền núi sống bằng nghề rừng.

Hiện cả nước có 3.400 doanh nghiệp, 600 xưởng sản xuất đồ gỗ xuất khẩu với 300.000 lao động, công suất chế biến bình quân của mỗi doanh nghiệp khoảng 200 m3 gỗ tròn thành phẩm/năm; đã hình thành 5 trung tâm chế biến gỗ lớn: TP Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Bình Định và Quảng Nam- Đà Nẵng.

Kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ năm 2010 đạt 3,44 tỷ USD, tăng gấp 10 lần năm 2000; 7 tháng đầu năm 2011 đạt 2,1 tỷ USD. Mục tiêu cả năm 2011 sẽ thu 4 tỷ USD từ xuất khẩu nhóm mặt hàng gỗ.

Việc loại trừ nhập khẩu gỗ khai thác bất hợp pháp hoặc gỗ đáng ngờ vào thị trường EU, Hoa Kỳ đang đặt ra thách thức với các doanh nghiệp chế biến gỗ xuất khẩu Việt Nam. Các doanh nghiệp chế biến gỗ của Việt Nam đang phải đối phó với các vấn đề năng suất thấp, môi trường tài chính bất lợi..., giờ đây lại phải bảo đảm tính hợp pháp và bền vững của nguồn nguyên liệu gỗ.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hứa Đức Nhị cho biết: Trong những năm qua, Việt Nam đã rất nỗ lực tham gia các sáng kiến và cam kết quốc tế nhằm ngăn chặn việc khai thác, sử dụng và buôn bán gỗ bất hợp pháp, thúc đẩy quản lý rừng bền vững. Để thực hiện thành công kế hoạch thích ứng với luật Lacey của Hoa Kỳ và quy chế FLEGT của EU đòi hỏi những biện pháp mạnh mẽ của Chính phủ, sự chủ động, tích cực tham gia của các doanh nghiệp, chủ rừng, các tổ chức dân sự xã hội, đồng thời có sự hỗ trợ của cộng đồng các nhà tài trợ quốc tế.

Bà Nguyễn Tường Vân, Chánh Văn phòng thường trực FLEGT và Lacey của Tổng cục Lâm nghiệp cho biết, hiện trong số hơn 13 triệu ha đất có rừng của cả nước, diện tích rừng trồng chiếm hơn 2,9 triệu ha. Ngành lâm nghiệp đang thiết lập, quản lý, bảo vệ, phát triển và sử dụng bền vững 16,24 triệu ha đất được quy hoạch cho lâm nghiệp để hướng tới nâng tỷ lệ độ che phủ rừng lên 47% vào năm 2020. Ngành lâm nghiệp phấn đấu trong giai đoạn 2011- 2020 trồng mới 1,5 triệu ha rừng, trong đó 30% diện tích rừng trồng có chứng chỉ rừng.

Bà Vân cho biết thêm, Việt Nam đã xây dựng kế hoạch thích ứng với vấn đề tăng cường thực thi lâm luật, quản trị rừng và buôn bán gỗ, gồm: Tăng cường hiểu biết, nhận thức về những điều khoản trong quy chế FLEGT của EU; hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật và thực thi pháp luật lâm nghiệp; thúc đẩy quá trình cấp chứng chỉ rừng; xây dựng qui trình chặt chẽ, bảo đảm tính hợp pháp của gỗ...

Việt Nam sẽ tiến tới thiết lập hệ thống kiểm soát và cấp phép FLEGT bảo đảm tính hợp pháp để duy trì và mở rộng thị trường EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản, đồng thời, nâng cao hình ảnh quốc gia và thương hiệu cho ngành công nghiệp gỗ Việt Nam.

Nguồn: baokinhteht.com.vn