Doanh nghiệp Việt và những vụ mua bán lớn

Các doanh nghiệp Việt Nam đang ngày một tự tin hơn khi tham gia vào các hoạt động mua bán, sáp nhập (M&A). Không chỉ dừng lại ở các dự án vừa và nhỏ, các dự án, thương hiệu lớn mang tầm khu vực và quốc tế cũng đã và đang được các doanh nghiệp trong nước mua lại.

Từ những vụ mua bán lớn…

Vừa qua, giới đầu tư, kinh doanh trong nước và quốc tế không khỏi bất ngờ khi một doanh nhân Việt là ông Phạm Đình Nguyên, Giám đốc Công ty Dịch vụ phân phối tổng hợp quốc tế (IDS) đã thành công cuộc đấu giá thị trấn Buford (Mỹ). Điều này đã gây ra một tiếng vang lớn trên thế giới đồng thời đưa doanh nhân Việt lên một tầm cao mới.

Trước đó, Công ty Hanel Hà Nội cũng đã thực hiện thành công việc mua 100% cổ phần của khách sạn 5 sao Deawoo Hà Nội từ tay doanh nghiệp Hàn Quốc. Bất ngờ bởi đây là một trong số ít khách sạn lớn và sang trọng bậc nhất của Hà Nội, lại nằm tại ví trí đắc địa.

Đây không phải là lần đầu tiên các doanh nghiệp Việt Nam thực hiện vụ mua bán lớn như vậy mà thương vụ đầu tiên là khách sạn 5 sao Hilton Opera Hà Nội được tập đoàn SRG mua lại từ tay các ông chủ Đức và Áo. Bà chủ của tập đoàn này là doanh nhân Nguyễn Thị Nga- Chủ tịch Ngân hàng Seabank.

Một thương vụ lớn khác cũng gây được sự quan tâm lớn là Tập đoàn nội địa Sovico mua lại toàn bộ cổ phần của liên doanh khu du lịch Bắc Mỹ An trong đó có khu resort 5 sao đầu tiên ở Việt nam nổi tiếng là Furama Resort Đà Nẵng.

Cuối năm 2011, một sự kiện gây chú ý là Công ty CP Du lịch Thiên Minh đã mua lại hệ thống khách sạn và khu nghỉ dưỡng Victoria tại nhiều địa phương ở Việt Nam và Campuchia. Theo đó, chuỗi 5 khu nghỉ dưỡng khách sạn mang thương hiệu Victoria do công ty TNHH EEM Victoria của Hồng Kong phát triển tại Việt Nam và Campuchia sẽ được chuyển nhượng từ chủ đầu tư là liên doanh khách sạn Victoria Việt Nam sang công ty Thiên Minh. Bao gồm: Victoria Phan Thiết Beach Resort & Spa, Victoria Sapa Resort & Spa, Victoria Cần Thơ Resort, Victoria Châu Đốc hotel, Victoria Hội An Beach Resort & Spa và Victoria Angkor Resort & Spa (Campuchia).

Bên cạnh đó, có các vụ mua bán khác như: công ty cổ phần Sao Sáng Sài Gòn, thành viên của Ngân hàng Nam Á đã trả 11 triệu USD để sở hữu dự án Penisula (Phường Thảo Điền, quận 2, TP HCM) từ tay đối tác JSM Indochina Ltd. Dự án sân golf 36 lỗ ở Củ Chi (với quy mô 200ha) vốn thuộc sở hữu của công ty TNHH một thành viên Phát triển GS Sài Gòn, Hàn Quốc (GS Engineering & Construction Corp) đã được C.T Group mua lại và đổi tên C.T Sphinx Golf Club & Residences…

Trước đó, năm 2008, khách sạn 4 sao Amara Saigon chính thức được đổi tên thành Ramana Hotel Sagon sau khi được một công ty trong nước- công ty TNHH phát triển BĐS Vina mua lại từ công ty nước ngoài. Amara Saigon trước đây thuộc sở hữu của công ty TNHH khách sạn Amara Saigon, 100% vốn nước ngoài.

Vươn ra biển lớn

Việc các doanh nghiệp trong nước thực hiện mua bán thành công các dự án, thương vụ lớn một phần do khó khăn từ suy thoái tại nhiều nền kinh tế phát triển và những vấn đề phát sinh từ dự án hoạt động. Nguồn vốn khó khăn khiến các nhiều doanh nghiệp nước ngoài phải thu hẹp sản xuất, kinh doanh. Điều này cũng được thể hiện rõ khi nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam thời gian qua đã giảm sút mạnh, các doanh nghiệp nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam cũng rời bỏ Việt Nam nhiều hơn. Ở một góc độ nào đó thì điều này đã tạo cơ hội để các doanh nghiệp có tiềm lực trong nước sở hữu, mua rẻ các dự án ngoại.

Thời thế đã giúp các nhà đầu tư trong nước đã tỏ ra năng động, linh hoạt hơn trong việc chớp lấy cơ hội. Với những dự án lớn thì ngoài giá trị về tài sản, vị trí đẹp thì thương hiệu mang đẳng cấp quốc tế đã đưa tên tuổi các doanh nghiệp Việt Nam vươn ra tầm thế giới. Đó là điều mà doanh nghiệp Việt Nam không thể sớm có được nếu không đi theo đường tắt là mua lại.

Ngoài ra, để đầu tư một dự án lớn như thế hiện không dễ vì việc tìm mặt bằng, đền bù, giải tỏa, làm thủ tục xây dựng, thi công rất khó khăn. Điển hình là vụ đền bù 40 tỷ đồng/m2 kéo dài mất năm trời ở Hà Nội của Tân Hoàng Minh là một ví dụ. Trong khi đó, dù đầu tư ban đầu lớn nhưng lại có được tài sản tốt, không tốn thời gian đầu tư xây dựng ban đầu (có thể mất 3- 4 năm), đang có doanh thu sẵn, vị trí kinh doanh thuận lợi…

Ông Nguyễn Ngọc Bách- Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Asia Invest, giám đốc câu lạc bộ Giám đốc tài chính Việt Nam cho rằng, đúng là có chuyện doanh nghiệp trong nước bắt đầu đẩy mạnh hoạt động M&A trong vai trò là người mua. Tuy nhiên, việc thâu tóm dự án, doanh nghiệp của nội hay của ngoại vốn là câu chuyện rất bình thường và phổ biến trên thị trường xưa nay.

Ông Phan Xuân Cần- Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Tư vấn BĐS Soho Việt Nam, người đã thực hiện môi giới thành công nhiều vụ chuyển nhượng dự án BĐS thời gian gần đây cũng cho hay, hàng tram dự án được các công ty chào bán thông qua Soho hiện nay thì chỉ có khoảng 10% dự án trong số này đáng lưu tâm. Nghĩa là các dự án có vị trí đẹp, đã giải phóng xong mặt bằng, hồ sơ pháp lý của dự án cũng như chủ đầu tư dự án sạch sẽ, đặc biệt là chủ dự án có ý định bán rõ ràng.

Ông Cần phân tích, những dự án muốn bán ra của các nhà đầu tư ngoại thứ nhất có thể do họ có khó khăn, cần cơ cấu lại danh mục đầu tư nên tìm cách bán bớt tài sản hiện hữu. Bên cạnh đó, vẫn ghi nhận chiều hướng các nhà đầu tư nước ngoài đã ở Việt Nam từ 5- 10 năm, có tầm nhìn trung và dài hạn cho đây đây là thời điểm tốt- nhu cầu bán ra rất cao, giá cả có thể thương lượng được để quyết tâm mua lại dự án ở Việt Nam.

Với các nhà đầu tư trong nước tìm mua lại dự án thì động lực chính là thứ nhất, nhiều khả năng họ đã có phần vốn góp từ trước vào dự án, đánh giá đúng lúc này chỉ khó khăn, đối tác nước ngoài mới bán đi vị trí đẹp mà bình thường không thể sở hữu được, thì cố gắng mua vào. Thông qua việc mua lại các dự án đã hoạt động, doanh nghiệp nhanh chóng thâm nhập ngành kinh doanh mới. Mặt khác, một sản phẩm BĐS chất lượng tốt và vị trí đẹp, đang tạo ra dòng tiền mặt đều đặn, nếu mua vào thì vẫn đem lại dòng tiền về cho doanh nghiệp.

Sĩ Sơn