Nông nghiệp Tiền Giang: Phát triển cây chủ lực

Ðể tổ chức lại sản xuất phù hợp nhu cầu thị trường, Tiền Giang đang tập trung nghiên cứu, quy hoạch lại diện tích vườn cây ăn quả theo hướng an toàn, chất lượng cao và số lượng lớn nhằm phát huy thế mạnh một cách bền vững, góp phần tăng thu nhập cho nông dân...

Mũi nhọn phát triển kinh tế

Tiền Giang là một trong những địa phương phát triển diện tích trồng cây ăn quả (CAQ) nhanh và lớn nhất trong cả nước. Năm 1990, tỉnh có 24.500ha, thì đến nay đã có hơn 70.000ha, hằng năm cho sản lượng gần một triệu tấn quả các loại. Những năm qua, CAQ của Tiền Giang phát triển theo hướng tăng diện tích và phát triển mạnh các giống cây đặc sản, bước đầu đã tạo nên những vườn chuyên canh tập trung. Ðạt được kết quả trên là do Tiền Giang đã biết kết hợp và vận dụng một cách hài hòa, sáng tạo trong việc tận dụng các điều kiện ưu đãi của tự nhiên và cơ chế, chính sách phù hợp, hỗ trợ nông dân phát triển kinh tế vườn theo hướng chọn lọc loại cây có giá trị kinh tế cao. Theo Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn Tiền Giang, điều kiện tự nhiên, môi trường của tỉnh rất thích hợp cho việc phát triển các vùng chuyên canh CAQ. Các huyện phía Tây của tỉnh phù sa màu mỡ, quanh năm nước ngọt, thích hợp cho các loại CAQ nhiệt đới, nhất là các loại cây có múi như: cam sành, bưởi lông Cổ Cò ở huyện Cái Bè, sầu riêng ở huyện Cai Lậy, vú sữa Lò Rèn ở huyện Châu Thành... Vùng đất nhiễm phèn nặng thuộc khu vực Ðồng Tháp Mười, huyện Tân Phước thì lại thích hợp cho cây khóm (dứa). Các huyện phía Đông của tỉnh thuộc hệ đất đai bị nhiễm mặn, lợ nổi tiếng với đặc sản sơ ri, dưa hấu và thanh long thuộc huyện Chợ Gạo... đáp ứng yêu cầu nguyên liệu cho nhà máy chế biến rau quả và sơ chế, tiêu thụ trái cây tươi.

Thời gian qua, tỉnh Tiền Giang đã không ngừng hỗ trợ nhà vườn thông qua các chương trình như tăng cường công tác khuyến nông, quản lý chặt chẽ giống cây trồng, đồng thời kết hợp với ngân hàng tạo điều kiện cho nhà vườn vay vốn đầu tư vào việc phát triển vườn CAQ có giá trị kinh tế cao theo hướng sản xuất chuyên canh tập trung với quy mô lớn. Nhờ vậy, hiệu quả mà kinh tế vườn mang lại rất lớn, góp phần đáng kể thay đổi bộ mặt nông thôn. Và hiện nay toàn tỉnh có gần 70.000ha vườn CAQ, tăng 7.300ha so năm 2005; sản lượng năm 2007 đạt hơn 900 nghìn tấn. Bên cạnh tăng diện tích vườn chuyên canh, vấn đề chất lượng hiện nay cũng được nhà vườn Tiền Giang đặc biệt quan tâm. Hầu hết nhà vườn đã áp dụng triệt để các tiến bộ kỹ thuật như: kỹ thuật bón phân cân đối, kỹ thuật để cỏ trong vườn chống bốc, thoát hơi nước, tạo sự cân bằng sinh thái cho vườn cây, kỹ thuật tạo cành, tỉa tán, bao trái...; đồng thời mạnh dạn thay giống xoài bưởi bằng giống xoài cát Hòa Lộc; những giống sầu riêng hạt lép: Ri 6, Mon Thong, Chín Hóa đã thay giống sầu riêng khổ qua xanh chất lượng kém... đã giúp cho nhà vườn có thu nhập bình quân từ 50 đến 70 triệu đồng/ha, cá biệt có hộ thu nhập từ 80 triệu đến 300 triệu đồng/ha đối với những vùng trồng sầu riêng và cây có múi. Ðiều đáng mừng là những năm qua, nông dân mạnh dạn thay đổi cách làm từ số lượng sang chất lượng, từ đó giá trị trái cây được nâng lên rõ rệt, đáp ứng nhu cầu xuất khẩu.

Tập trung đầu tư cho cây chủ lực

Trong thời gian tới, Tiền Giang ưu tiên quy hoạch vùng sản xuất CAQ tập trung trên cơ sở quy hoạch kiểm soát lũ để định hình ba vùng chuyên canh (vùng đất nhiễm phèn, vùng mặn, lợ và vùng nước ngọt) nhằm tăng nhanh khối lượng sản phẩm hàng hóa, từng bước sản xuất theo đơn đặt hàng của thị trường. Hiện nay, tỉnh đã xác định và lập dự án để tập trung đầu tư phát triển bảy loại CAQ có giá trị, đó là: xoài, bưởi, sầu riêng, vú sữa Lò Rèn, thanh long, sơ ri, khóm, phấn đấu ổn định quy mô vườn theo hướng bền vững, đạt giá trị kinh tế cao đến năm 2010 là 90.000ha, đạt sản lượng 900 nghìn tấn, đến năm 2020 là 100.000ha, đạt sản lượng hơn một triệu tấn. Ðể góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế của sản xuất CAQ dần đi vào ổn định, phát triển các loại cây đặc sản của địa phương thành những vùng chuyên canh theo hướng sản xuất hàng hóa, UBND tỉnh giao Sở Khoa học & Công nghệ Tiền Giang đảm trách nhiệm vụ thực hiện các chương trình hỗ trợ và phát triển toàn diện bốn loại cây ăn trái đặc sản có kết hợp với du lịch sinh thái gồm: Vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim, sơ ri Gò Công, xoài cát Hòa Lộc vùng Hòa Hưng và khóm vùng Tân Phước. Trong đó, cây vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim đã chính thức được công nhận Global GAP (sản xuất nông nghiệp tốt toàn cầu). Ðây có thể là những đơn vị nòng cốt đi đầu trong việc tự nguyện kết nối sản xuất trái cây GAP. Nếu được hướng dẫn tổ chức thực hiện sản xuất theo GAP, loại hình tổ hợp tác sản xuất này hứa hẹn là nhóm nông dân tiên phong trong việc tự nguyện kết nối sản xuất trái cây GAP, nhằm tạo ra nhiều sản phẩm trái cây có chất lượng cao và độ an toàn được bảo đảm, mang đến cơ hội cho trái cây Tiền Giang xâm nhập vào thị trường các nước láng giềng, châu Á, châu Âu, hay châu Mỹ.

Cũng theo Sở NN & PTNT Tiền Giang, trên cơ sở quy hoạch phát triển CAQ có lợi thế cạnh tranh cao, cần tiến hành một cách đồng bộ, chặt chẽ để tạo bước đột phá mới trong việc phát triển kinh tế vườn theo hướng bền vững. Ðó là, cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế vườn; Bảo quản chế biến vận chuyển và tổ chức chợ bán buôn sản phẩm. Trong đó, đặc biệt chú trọng dự báo thị trường, bởi thực tế hiện nay tỉnh có nhiều chủng loại trái cây xuất khẩu dưới dạng tươi và chế biến rất phong phú, để có khối lượng nông sản xuất khẩu lớn cần quy hoạch sản xuất thành vùng chuyên canh có năng suất cao, giá thành hạ, chất lượng đồng đều, phòng trừ sâu bệnh tốt, đáp ứng yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm, trong đó, chất lượng sản phẩm và giá thành hạ là hai yếu tố quyết định tạo thế trong cạnh tranh tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Ngoài ra, cũng cần tăng vốn đầu tư cho nghiên cứu khoa học, công tác giống, gồm nâng cấp trạm, trại và chọn tạo những giống mới, các công nghệ tiên tiến bảo quản trái cây, ứng dụng những tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, chế biến, bảo quản...