Mảnh đất Quỳnh Lâm xưa vốn là khu đầm lầy hoang sơ nổi tiếng của Xứ Mường, vậy mà trải qua bao nhiêu năm đã gần như lột xác hoàn toàn. Điều khiến tôi không khỏi ngạc nhiên khi bước vào cổng công ty vẫn là không gian im ắng, không tiếng ồn ào của máy móc, hay khói xả cuồn cuộn mà tôi vẫn hay hình dung về các công ty Gạch ở Việt Nam. Công ty Gạch ngói Quỳnh Lâm luôn khiến cho người ta đi hết từ bất ngờ này đến bất ngờ khác bởi những sáng tạo có tính đột phá.
Tiền thân của Công ty cổ phần gạch ngói Quỳnh Lâm là tổ sản xuất gạch, được thành lập năm 1959 chỉ với 20 lao động và diện tích sản xuất nhỏ hẹp. Trong những giai đoạn đầu, công ty sản xuất chủ yếu bằng phương pháp thủ công, với những công cụ thô sơ, khiến hiệu quả sản xuất chưa cao. Ông Phạm Ngọc Chuyển – Chủ tịch HĐQT, Giám đốc công ty cho biết: “Bước đột phá của công ty là những năm 1980 – 1990, khi cả Hòa Bình đang là một đại công trường xây dựng nhà máy thủy điện, công ty đã lắp đặt dây truyền sản xuất gạch của Trung Quốc. Từ đó, hiệu quả sản xuất tăng lên, chất lượng sản phẩm ổn định và gạch ngói Quỳnh Lâm trở thành địa chỉ cung ứng hàng triệu triệu viên gạch phục vụ xây dựng các công trình dân dụng, nhà ở cho công nhân của công trường xây dựng Nhà máy thủy điện Hòa Bình và đồng bào các dân tộc địa phương lúc bấy giờ”.
Thực hiện chủ trương về chuyển đổi doanh nghiệp nhà nước sang hoạt động theo mô hình công ty cổ phần, tháng 4/1999, Công ty Gạch ngói Quỳnh Lâm là đơn vị đầu tiên của ngành Xây dựng Hòa Bình thí điểm thực hiện và là đơn vị thực hiện thành công nhất.
Từ năm 2002, được sự đầu tư hỗ trợ của Bộ Khoa học và Công nghệ, Sở Khoa học và Công nghệ Hòa Bình, Công ty cổ phần gạch ngói Quỳnh Lâm đã ứng dụng công nghệ nung đốt gạch liên hoàn mang tên VIE/000/04 của Tổ chức Môi trường toàn cầu với chi phí đầu tư trên 3 tỷ đồng. Lợi thế của công nghệ này là sản phẩm khi ra lò có chất lượng cao, tiết kiệm 30% chi phí đầu vào, giảm ô nhiễm môi trường, cải thiện điều kiện làm việc của công nhân. Không dừng lại ở đó, công ty còn luôn tìm tòi thực hiện nghiên cứu các đề tài khoa học, cải tiến công nghệ sản xuất. Năm 2005, với đề tài khoa học: “Nghiên cứu hoàn thiện công nghệ nung gạch kiểu đứng hiệu suất cao để nhân diện rộng với cơ giới hoá và tự động hoá” cùng các nhà khoa học của Viện Khoa học – Công nghệ nhiệt lạnh Trường Đại học Bách khoa Hà Nội mà ông là chủ đề tài tạo sự “đột phá” về giảm thiểu khí CO2 đến 98% trong nung đốt gạch. Với công nghệ này thì sức đầu tư ban đầu chỉ bằng 20% so với công nghệ cùng công suất kiểu nung gạch tuynel “kiểu nằm” trước đây, do đó đã làm giảm được 98% khí thải gây ô nhiễm môi trường và thay thế hoàn toàn kiểu nung đốt thủ công truyền thống bằng điện năng, chỉ cần 1 KW điện/ 1 nghìn viên gạch. Cụ thể nếu trước đây 10 triệu viên gạch phải sử dụng đến 2200 tấn than và trên 500 tấn củi, thì nay số lượng than chỉ còn dùng 800 tấn, trong đó đốt trực tiếp chỉ còn 100 tấn/năm.
Cho đến nay, đã có hàng trăm đoàn từ rất nhiều tỉnh thành về tham quan và học tập kinh nghiệm, công nghệ nung đốt gạch kiểu đứng của Công ty. Từ năm 2005, Công ty còn làm nhiệm vụ hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật và thiết bị đồng bộ với quy mô cơ giới hóa và tự động hóa cho gần 30 cơ sở trong nước và 2 cơ sở tại nước bạn Lào.
Với những khả năng sáng tạo cao, trong nhiều năm liền Công ty luôn nhận được nhiều giấy khen, bằng khen và huân chương cao quý do Nhà nước trao tặng. Ba năm liền (2003, 2004, 2005) sản phẩm gạch của công ty đoạt giải thưởng chất lượng Việt Nam; Huân chương lao động hạng Ba năm 2003; Cờ thi đua của Chính phủ và Tổng LĐLĐ VN năm 2006; Cờ Doanh nghiệp tiêu biểu của UBND tỉnh năm từ năm 2004 đến 2010; Năm 2007, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạnh Nhì và Huân chương Lao động hạng Ba cho Giám đốc Phạm Ngọc Chuyển, cúp Thánh Gióng năm 2008…Ngày nay, nhìn mảnh đất Hòa Bình ngày càng thay da đổi thịt, từ những ngôi nhà cao tầng mọc lên san sát đến các khu công nghiệp hiện đại…tất cả được xây lên từ những viên gạch chứa đựng đầy công sức, tâm huyết và sáng tạo của những người công nhân công ty Cổ phần Gạch ngói Quỳnh Lâm.
PV
từ ngày 18 – 19/12/2025
VCCI
English
