Tạo nền tảng pháp lý cho sự phát triển bền vững và hội nhập quốc tế

TP.Hồ Chí Minh, với vị thế là đầu tàu kinh tế - văn hóa của cả nước, luôn đặt ra yêu cầu cao về tính minh bạch, hiện đại và hiệu quả trong quản lý nhà nước. Trong mục tiêu chung đó, ngành Tư pháp đã luôn nỗ lực, đóng vai trò trung tâm trong việc đảm bảo tính pháp quyền, minh bạch hóa thủ tục hành chính và nâng cao chất lượng dịch vụ công. Để hiểu thêm thông tin, phóng viên đã có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Văn Vũ – Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP.Hồ Chí Minh.

Ông có thể cho biết những thành tựu của ngành trong việc góp phần xây dựng nền tư pháp vững mạnh và sự phát triển bền vững của Thành phố hôm nay?

Trong nhiều năm qua, ngành Tư pháp đã khẳng định vị trí là đơn vị tiên phong, cơ quan tham mưu, chỗ dựa tin cậy của Thành ủy, HĐND, UBND Thành phố trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, xây dựng và hoàn thiện thể chế, quản lý, điều hành theo pháp luật các hoạt động kinh tế, văn hóa, xã hội và quản lý nhà nước các hoạt động thuộc lĩnh vực tư pháp trên địa bàn.

Bộ Tư pháp tặng Cờ thi đua cho Sở Tư pháp TP.Hồ Chí Minh

Không chỉ vậy, với tinh thần đổi mới, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, kết hợp với việc nghiên cứu, kế thừa, phát huy những kinh nghiệm, cách làm phù hợp, nhiều lĩnh vực, mô hình hoạt động tư pháp của cả nước đã gắn liền với tên tuổi của Sở Tư pháp TP.Hồ Chí Minh. Có thể kế đến như sự ra đời của tờ báo Pháp luật đầu tiên của địa phương; mô hình cung cấp văn bản pháp luật và tư vấn pháp luật miễn phí đầu tiên cho người dân; mô hình liên thông các nhóm thủ tục hành chính (TTHC) (đăng ký khai sinh - đăng ký hộ khẩu thường trú - cấp thẻ Bảo hiểm y tế; đăng ký khai tử - xóa đăng ký thường trú; liên thông thủ tục cấp Phiếu Lý lịch tư pháp - cấp Giấy phép lao động cho người nước ngoài làm việc tại Thành phố); mô hình Trung tâm thông tin và tư vấn công chứng đầu tiên và duy nhất đến nay của cả nước,…

Ngoài ra, Sở cũng đã có những đóng góp tích cực trong hợp tác quốc tế, thu hút đầu tư nước ngoài. Đơn vị cũng là nơi được bộ, ngành tin tưởng để triển khai thực hiện thí điểm nhiều chủ trương quan trọng về công tác tư pháp của Đảng, Nhà nước, góp phần tạo cơ sở thực tiễn để mở rộng thực hiện trên phạm vi cả nước như: Thí điểm nhập quốc tịch Việt Nam cho người không quốc tịch, thí điểm chế định Thừa phát lại,...

Bộ Tư pháp tặng Cờ thi đua cho Sở Tư pháp TP.Hồ Chí Minh

Đặc biệt, ngành còn tham mưu UBND Thành phố chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan triển khai thực hiện có hiệu quả công tác xã hội hóa hoạt động bổ trợ tư pháp, nhằm nâng cao chất lượng phục vụ, đảm bảo lợi ích cho người dân, doanh nghiệp. Thông qua đó, góp phần giảm bớt gánh nặng cho biên chế và ngân sách nhà nước; tăng nguồn thu, giải quyết việc làm cho người lao động.

Ngành đã tập trung cắt giảm TTHC, mang lại sự thuận tiện tối đa cho người dân như thế nào, thưa ông?

Để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi thực hiện TTHC, ngành tập trung đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Hiện đơn vị đang cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình đối với 05 TTHC, dịch vụ công trực tuyến một phần đối với 04 TTHC và vừa đề xuất UBND Thành phố có quyết định công nhận thêm 93 TTHC cung cấp dịch vụ công trực tuyến (38 thủ tục toàn trình, 55 thủ tục một phần) để triển khai trong thời gian tới. Trong đó, điển hình là việc phối hợp với các cơ quan thực hiện thí điểm cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trên ứng dụng định danh quốc gia VNeID. Trong hơn 01 tháng triển khai (từ ngày 04/11 - 18/12/2024), ngành đã tiếp nhận, xử lý, trả kết quả cấp Phiếu Lý lịch tư pháp qua ứng dụng VNeID đối với 6.690 hồ sơ, giúp người dân tiếp cận và thực hiện hồ sơ hành chính thuận lợi, nhanh chóng, tiết kiệm chi phí và thời gian. 

Để đẩy mạnh chủ trương “hướng về cơ sở”, đưa Tư pháp gần dân hơn, ngành sẽ tiếp tục chú trọng vào những nhiệm vụ trọng tâm nào?

Xác định chủ trương “hướng về cơ sở” là giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng hoạt động, ngành thường xuyên theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, tập trung giải quyết các khó khăn, vướng mắc, vấn đề phát sinh trong thực tiễn, các “điểm nghẽn” trong công tác tư pháp. Đồng thời, tập trung thực hiện nhiều giải pháp trong cải cách hành chính, lấy mức độ hài lòng của người dân làm thước đo hiệu quả hoạt động của đơn vị.

Ngành xác định “hướng về cơ sở” phải thực hiện ngay từ việc xây dựng hành lang pháp lý, để nội dung các văn bản quy phạm pháp luật phải gần với người dân và doanh nghiệp, dễ đọc, dễ hiểu, giải quyết được các vấn đề thực tiễn. Chỉ đạo cơ quan Tư pháp địa phương thực hiện các giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác hòa giải cơ sở, tiếp cận pháp luật, trợ giúp pháp lý để hỗ trợ thiết thực cho người dân.

Công tác chuyển đổi số đã được thực hiện và ứng dụng ra sao để nâng cao hiệu quả quản lý tư pháp, thưa ông?

Trong mọi bước đi, ngành đều nỗ lực tập trung đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành, giải quyết hồ sơ hành chính. Nhiều chương trình, phần mềm đã được xây dựng, vận hành mang lại hiệu quả cao. Bên cạnh đó, ngành còn đã phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai thí điểm Quy trình giải quyết thủ tục Đăng ký kết hôn, xác nhận tình trạng hôn nhân trực tuyến. Đang phối hợp thực hiện kết nối, chia sẻ cơ sở dữ liệu công chứng và cơ sở dữ liệu địa chính trên địa bàn Thành phố, là cơ sở để thực hiện liên thông các thủ tục công chứng - đăng ký quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất - thuế và xây dựng chính phủ điện tử, đô thị thông minh.

Bước sang năm mới 2025, kỳ vọng lớn nhất của ngành là Thành phố có thể vận dụng hiệu quả chủ trương của Trung ương trong việc phát huy và lựa chọn những cán bộ năng động, sáng tạo để đảm nhận những nhiệm vụ mới, đáp ứng yêu cầu chuyên môn, nghiệp vụ và bản lĩnh cao mà Thành phố đặt ra. Song song đó, đơn vị sẽ tiếp tục xây dựng, tham mưu lãnh đạo Thành phố thực hiện các đề án số hóa, phần mềm quản lý chuyên ngành, tăng cường kết nối dữ liệu với các ngành khác để việc quản lý, xử lý công việc ngày càng nhanh chóng, thuận lợi hơn.

Trân trọng cảm ơn ông!

Hoàng Lâm (Vietnam Business Forum)