Phát huy sức mạnh đại đoàn kết, tạo đột phá mới trong công tác dân tộc và tôn giáo

Trong hành trình phát triển của tỉnh Điện Biên, công tác dân tộc và tôn giáo luôn là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, gắn với mục tiêu xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, giữ vững ổn định chính trị và tạo động lực phát triển kinh tế – xã hội. Giai đoạn tới đặt ra yêu cầu đổi mới tư duy quản lý, tăng cường hiệu quả phối hợp và phát huy nội lực của đồng bào các dân tộc cũng như vai trò tích cực của các tôn giáo trong đời sống cộng đồng. Là cơ quan tham mưu nòng cốt, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Điện Biên đang tập trung triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, tạo đột phá và chuyển biến thực chất ngay từ cơ sở. Phóng viên đã có cuộc Phỏng vấn ông Nguyễn Thanh Sơn – Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Điện Biên

Ông Nguyễn Thanh Sơn (áo trắng bên phải hàng đầu) tại Lễ Ký kết chương trình phối hợp giữa Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh uỷ với Sở Dân tộc và Tôn giáo về công tác dân vận ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. (Ảnh: dienbien.gov.vn).

Xin ông cho biết Sở Dân tộc và Tôn giáo đã kiện toàn bộ máy như thế nào để bảo đảm hiệu quả chuyên môn sau khi đi vào hoạt động theo mô hình tổ chức mới?

Sở Dân tộc và Tôn giáo được thành lập trên cơ sở Ban Dân tộc tỉnh tiếp nhận chức năng quản lý nhà nước về tôn giáo từ Sở Nội vụ và chính thức hoạt động từ ngày 01/3/2025. Đây là mô hình mới, hợp nhất hai lĩnh vực có tính đặc thù rất cao.

Chúng tôi xác định việc nhanh chóng ổn định tổ chức bộ máy và nhân sự là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu. Toàn ngành thực hiện rà soát, phân công công việc cụ thể, rõ trách nhiệm, gắn nhiệm vụ với vị trí việc làm nhằm phát huy tối đa năng lực từng cán bộ và tránh chồng chéo.

Sở đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Quy định về chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Sở; kiện toàn các phòng chuyên môn theo hướng tinh gọn, hiệu quả. Hoạt động giao ban định kỳ được duy trì, tăng cường kỷ luật công vụ, kịp thời tháo gỡ vướng mắc ngay từ cơ sở.

Cùng với đó, Sở chú trọng đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nâng cao nhận thức chính trị và kỹ năng quản lý nhà nước cho đội ngũ. Tinh thần đoàn kết nội bộ luôn được đề cao, hướng đến xây dựng tập thể công chức có trách nhiệm, tận tâm, sẵn sàng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong bối cảnh mới.

Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc năm 2025 của bản Tin Tốc, xã Mường Ảng

Việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp đặt ra những thuận lợi và khó khăn gì trong công tác dân tộc và tôn giáo? Sở đã có giải pháp gì để bảo đảm hoạt động thông suốt từ tỉnh đến cơ sở, thưa ông?

Mô hình chính quyền địa phương hai cấp là bước đi quan trọng nhằm đổi mới, tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Đối với công tác dân tộc và tôn giáo, mô hình mới tạo điều kiện nâng cao tính thống nhất, tập trung trong chỉ đạo, điều hành; rút ngắn quy trình phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị.

Tuy nhiên, thực tiễn cũng đặt ra nhiều thách thức. Sau sắp xếp, số đầu mối hướng dẫn trực tiếp tăng từ 10 huyện, thị xã, thành phố lên 45 xã, phường. Địa bàn rộng, địa hình phức tạp, dân cư phân tán, đa dân tộc, đa tôn giáo khiến công tác nắm tình hình và triển khai nhiệm vụ yêu cầu cao hơn. Trong khi đó, số lượng cán bộ chuyên trách còn mỏng; kiến thức, kinh nghiệm về dân tộc và tôn giáo tại cơ sở còn hạn chế.

Để bảo đảm hoạt động thông suốt, Sở triển khai nhiều giải pháp trọng tâm, như: Tăng cường công tác hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chính sách dân tộc, tôn giáo ở cấp cơ sở, bảo đảm sự thống nhất trong triển khai các chương trình, đề án. Tổ chức tập huấn bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc, tôn giáo ở địa phương, nhất là các kỹ năng về tiếp dân, kỹ năng xử lý vấn đề tôn giáo và dân tộc, qua đó giúp cho cán bộ ở cơ sở có thể vận dụng, xử lý tình huống một cách mềm dẻo nhưng đúng quy định. Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong hệ thống báo cáo hai chiều; duy trì kênh thông tin với cán bộ xã, phường để kịp thời xử lý vấn đề phát sinh.

Bên cạnh đó, phối hợp chặt chẽ với MTTQ và tổ chức chính trị - xã hội trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực thi chính sách, phát hiện mô hình hay để nhân rộng.

Chúng tôi kiên trì phương châm “gần dân, hiểu dân, phục vụ nhân dân”, bảo đảm mọi chủ trương, chính sách đến đúng đối tượng và phát huy hiệu quả trong thực tế.

Phụ nữ dân tộc Thái ở Điện Biên dệt vải thổ cẩm, góp phần bảo tồn nghề truyền thống và phát triển du lịch cộng đồng

Ông đánh giá như thế nào về kết quả công tác dân tộc của tỉnh thời gian qua? Định hướng trọng tâm trong giai đoạn tới là gì?

Tỉnh Điện Biên có hơn 82% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số thuộc 19 dân tộc. Đây vừa là niềm tự hào, cũng vừa là yêu cầu lớn trong thực hiện chính sách dân tộc một cách toàn diện và bền vững.

Trong thời gian qua, công tác dân tộc của tỉnh đạt nhiều kết quả nổi bật: Chương trình MTQG phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi được triển khai mạnh mẽ; tổng nguồn lực giai đoạn 2021 - 2025 là hơn 4.714 tỷ đồng, tỷ lệ giải ngân đến 31/7/2025 đạt hơn 72%. Kết cấu hạ tầng vùng dân tộc chuyển biến rõ rệt: Tỷ lệ đường giao thông được kiên cố hóa đến trung tâm xã, thôn/bản đạt 75 %. Tỷ lệ trạm y tế có cơ sở hạ tầng bảo đảm quy định của Bộ Y tế tăng từ 76% (năm 2021) lên 100% (ước năm 2025). Tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số đã giảm từ 44,95% (năm 2021) xuống còn 27.39% (năm 2024).

Bên cạnh đó, tỷ lệ dân cư sử dụng nước sạch, hợp vệ sinh đạt 94%. Đời sống người dân ngày càng được nâng cao. Văn hóa truyền thống được quan tâm bảo tồn và khai thác, nhiều mô hình du lịch cộng đồng trở thành điểm sáng. Đặc biệt, dù còn nhiều khó khăn nhưng tinh thần tự lực trong đồng bào được khơi dậy, xuất hiện nhiều mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị, sản phẩm đặc trưng được thị trường đón nhận.

Thiếu nữ dân tộc Thái tham dự Lễ hội hoa ban, tỉnh Điện Biên

Trong giai đoạn tới, tỉnh tập trung vào 5 nhiệm vụ trọng tâm, gồm:

Thứ nhất, triển khai hiệu quả giai đoạn 2 Chương trình MTQG giai đoạn 2026 - 2030, ưu tiên nâng cao thu nhập của đồng bào.

Thứ hai, khuyến khích hình thành đội ngũ doanh nhân người dân tộc thiểu số; hỗ trợ khởi nghiệp, xúc tiến thương mại.

Thứ ba, phát triển văn hóa gắn với du lịch bền vững; chuyển hóa di sản thành nguồn lực kinh tế.

Thứ tư, đổi mới tuyên truyền bằng công nghệ số, phát huy vai trò người có uy tín trong cộng đồng.

Thứ năm, chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số, có năng lực và trách nhiệm với địa phương.

Mục tiêu cao nhất là nâng cao đời sống của đồng bào, củng cố niềm tin vào Đảng và Nhà nước, xây dựng Điện Biên giàu đẹp, văn minh dựa trên bản sắc văn hóa truyền thống.

Lễ hội Bun Huội Nậm của đồng bào dân tộc Lào ở tỉnh Điện Biên

Ông vui lòng chia sẻ về vai trò của người đứng đầu trong việc nâng cao tinh thần trách nhiệm và hình ảnh “kỷ cương, tận tâm, chuyên nghiệp” của người cán bộ ngành dân tộc, tôn giáo trong thời kỳ mới?

Công tác dân tộc và tôn giáo gắn liền với đời sống tinh thần, phong tục và niềm tin của nhân dân. Điều này đòi hỏi cán bộ phải vừa có chuyên môn vững, vừa có cái tâm trong sáng và thái độ chuẩn mực.

Người đứng đầu phải làm gương. Tinh thần trách nhiệm, phương pháp làm việc khoa học, thái độ phục vụ nhân dân sẽ lan tỏa khi lãnh đạo tiên phong hành động.

Để xây dựng đội ngũ “kỷ cương, tận tâm, chuyên nghiệp”, Sở tập trung vào các nhóm nhiệm vụ trọng tâm như: Giáo dục chính trị, đạo đức công vụ; khuyến khích cán bộ gần dân, đối thoại nhiều hơn với dân. Đồng thời, siết chặt kỷ luật, đánh giá công việc gắn với sản phẩm và sự hài lòng của người dân.

Song song với đó, đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số, giảm thời gian xử lý, tăng mức độ phục vụ. Các hoạt động, phong trào thi đua phải đi vào thực chất, gắn với nhiệm vụ đặc thù: củng cố đại đoàn kết dân tộc, giữ vững an ninh tôn giáo. Mặt khác, chú trọng xây dựng môi trường làm việc văn minh, tôn trọng khác biệt, thúc đẩy sáng tạo.

Chúng tôi tin rằng khi mỗi cán bộ đều ý thức được niềm tự hào về ngành nghề và trách nhiệm với đồng bào, Sở Dân tộc và Tôn giáo sẽ là chỗ dựa tin cậy của nhân dân, góp phần xây dựng nền hành chính hiện đại và luôn hướng tới phục vụ tốt nhất.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Nguồn: Vietnam Business Forum