Thường Tín thúc đẩy phát triển sản phẩm OCOP rau quả

Hình thành từ 8 xã và thị trấn cũ, xã Thường Tín hiện nay có diện tích hơn 28 km², dân số gần 71 nghìn người. Nơi đây vốn nổi tiếng với truyền thống canh tác lâu đời, cùng hệ thống làng nghề phong phú. Những năm gần đây, xã đã hình thành các mô hình nông nghiệp công nghệ cao và hệ thống nông sản số hóa, Thường Tín đang dần trở thành điểm sáng trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu phía Nam Thủ đô.

Phát triển nông nghiệp an toàn

Toàn xã hiện có hơn 20 vùng sản xuất tập trung, tổng diện tích gần 1.200ha, trong đó nhiều vùng đạt chứng nhận VietGAP hoặc sản xuất theo quy trình an toàn sinh học. Nhiều hộ và hợp tác xã đã áp dụng tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, đầu tư cảm biến nhiệt, ẩm trong nhà lưới, sử dụng phần mềm quản lý sản xuất, ghi chép điện tử. Ông Nguyễn Văn Hòa, chủ mô hình rau an toàn ở Hiền Giang, chia sẻ: “Nhờ áp dụng quy trình chuẩn, năng suất rau ổn định, giá bán cao hơn 20–25% so với trước, sản phẩm được siêu thị thu mua trực tiếp”.

Hướng tới nông nghiệp số - xanh - an toàn, xã Thường Tín đang triển khai mã định danh điện tử cho từng vùng sản xuất. Toàn bộ quy trình trồng, thu hoạch, sơ chế, vận chuyển sẽ được số hóa, giúp người tiêu dùng truy xuất nguồn gốc chỉ bằng một thao tác quét mã QR. Chủ trương này gắn với mục tiêu xây dựng Thường Tín trở thành trung tâm nông nghiệp đô thị sinh thái - dịch vụ - làng nghề phía Nam Thủ đô, phù hợp với Luật Thủ đô (sửa đổi) và quy hoạch phát triển thành phố đến năm 2030, tầm nhìn 2050.

Theo Phó Chủ tịch UBND xã Thường Tín - ông Nguyễn Văn Tản, địa phương hiện đã hình thành nhiều mô hình nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp đô thị, sản xuất theo chuỗi liên kết. Tiêu biểu như mô hình cá “sông trong ao” ở Tiền Phong, vùng lúa chất lượng cao tại Hòa Bình, Văn Bình, Khánh Hà, Hiền Giang, hay vùng rau an toàn Văn Phú - nơi sản phẩm bầu, mướp đạt chuẩn OCOP 3 sao, tiêu thụ rộng rãi trong và ngoài thành phố. Hay HTX rau an toàn Nghiêm Xuyên liên kết với Công ty TNHH Thực phẩm An Việt và các chuỗi cửa hàng nông sản sạch tại Hà Nội, giúp rau VietGAP được bao tiêu ổn định, giá bán cao hơn thị trường 10-15%.

 Không dừng lại ở sản xuất, Thường Tín đặt mục tiêu hình thành trung tâm giao dịch nông sản sạch, kết nối với sàn thương mại điện tử của thành phố. Cùng với hệ thống kho lạnh, khu sơ chế đạt chuẩn và tuyến logistics đang được đầu tư, chuỗi nông sản Thường Tín đang dần trở thành hình mẫu phát triển nông nghiệp xanh - số - an toàn, góp phần nâng cao vị thế nông sản Hà Nội trên thị trường.

Xây dựng chuỗi nông sản bền vững

Chuỗi nông sản  cần có sự tham gia của quá nhiều bên trung gian, đa số là các thương lái. Để phát triển chuỗi giá trị bền vững,  thời gian tới, Thường Tín tập chung cho ứng dụng khoa học, công nghệ nhằm nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, xây dựng thương hiệu mạnh và uy tín cho nông sản địa phương, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Cùng với nông dân, chính quyền xã đã và đang đóng vai trò chính trong việc dẫn dắt và liên kết chuỗi. Các chương trình khuyến nông, tập huấn kỹ thuật, chuyển đổi số trong nông nghiệp cùng chính sách hỗ trợ vốn vay ưu đãi, cấp mã vùng trồng, tem truy xuất điện tử, được triển khai sâu rộng. Nhờ đó, Thường Tín đã hình thành bước đầu mạng lưới chuỗi nông sản an toàn cấp xã - gắn kết giữa người sản xuất, hợp tác xã, doanh nghiệp và thị trường tiêu thụ, hướng tới chuẩn hóa toàn bộ quy trình.

Nếu những năm trước, sản phẩm nông nghiệp Thường Tín chủ yếu tiêu thụ theo mùa vụ, thì nay, nhờ mô hình liên kết chuỗi, sản phẩm đã có “địa chỉ” rõ ràng, ổn định hơn. Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Hòa Bình, Văn Bình hay Văn Phú đã ký kết hợp đồng cung ứng với siêu thị, bếp ăn tập thể, nhà hàng trong thành phố.

Ông Nguyễn Văn Tản khẳng định, địa phương sẽ ưu tiên phát triển chuỗi nông sản an toàn gắn công nghệ số, coi đây là đột phá trong phát triển nông nghiệp - nông thôn mới kiểu mẫu. Mỗi vùng sản xuất sẽ có mã định danh điện tử; toàn bộ quy trình - từ canh tác, thu hoạch, sơ chế đến vận chuyển - sẽ được số hóa. Khi người tiêu dùng quét mã, họ sẽ biết rõ nguồn gốc, thời gian trồng, quy trình kiểm định. Chủ trương này cũng gắn với mục tiêu xây dựng Thường Tín trở thành trung tâm nông nghiệp đô thị sinh thái - dịch vụ - làng nghề phía Nam Thủ đô, phù hợp với Luật Thủ đô (sửa đổi) và quy hoạch phát triển thành phố đến năm 2030, tầm nhìn 2050. Việc phát triển chuỗi nông sản an toàn không chỉ là hướng đi kinh tế, mà còn góp phần quan trọng trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Hiện nay, tỷ lệ rác thải nông nghiệp được thu gom, xử lý đạt trên 98%; các mô hình phân loại rác tại nguồn, sử dụng phân hữu cơ vi sinh được nhân rộng. Các hợp tác xã liên kết với doanh nghiệp chế biến phụ phẩm nông nghiệp, vừa giảm ô nhiễm, vừa tạo thêm nguồn thu. Không dừng lại ở sản xuất, Thường Tín còn đặt mục tiêu hình thành trung tâm giao dịch nông sản sạch, kết nối trực tuyến với sàn thương mại điện tử của thành phố, mở hướng đi mới cho sản phẩm địa phương. Cùng với hệ thống kho lạnh, khu sơ chế đạt chuẩn và tuyến logistics đang được đầu tư, chuỗi nông sản Thường Tín hứa hẹn trở thành hình mẫu phát triển nông nghiệp xanh - số - an toàn, góp phần nâng cao vị thế nông sản Hà Nội trên thị trường. 

Bảo Đan  (Vietnam Business Forum)