Điểm sáng cải cách hành chính

Tại cuộc họp về cải cách thủ tục hành chính (CCHC) trong lĩnh vực thuế, hải quan, kho bạc, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đánh giá cao sự tích cực và chủ động của các ngành này, đáp ứng phần nào nhu cầu từ thực tiễn nền kinh tế Việt Nam, góp phần vào sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp và đất nước.

Hải quan: Chỉ 3 giây thông quan hàng hóa

Trên cơ sở kết quả Đề án 30 về cải cách TTHC, Bộ Tài chính đã ban hành 3 quyết định về kiểm soát TTHC, thực hiện đầy đủ các báo cáo kết quả nhiệm vụ kiểm soát TTHC và tổ chức kiểm tra tại các cơ quan như Hải quan, Thuế, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, Kho bạc Nhà nước.

Tổng Cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Ngọc Túc cho biết, ngành Hải quan đang xây dựng chiến lược cải cách và hiện đại hoá hải quan. Từ 239 thủ tục hành chính, đến nay, bộ thủ tục hành chính lĩnh vực hải quan gồm có 184 thủ tục. Trong năm 2013, Tổng cục Hải quan đang thực hiện rà soát 13 thủ tục hành chính liên quan tới thủ tục gia công, chuyển đổi chủ kho ngoại quan, hàng xuất khẩu tại chỗ, hàng hóa chuyển cửa khẩu… nhằm sửa đổi những quy định hành chính không còn phù hợp đang gây khó khăn, cản trở cho hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp, cũng như tăng cường hoạt động quản lý Nhà nước.

Tính đến ngày 31/11/2013, 34/34 cục hải quan đã triển khai thủ tục hải quan điện tử, số lượng chi cục triển khai thủ tục hải quan điện tử là 148 chi cục. Số lượng doanh nghiệp tham gia thực hiện thủ tục hải quan điện tử là 48.514 doanh nghiệp; đạt 95,6% số lượng doanh nghiệp thực hiện thủ tục hải quan trên toàn quốc. Kim ngạch xuất nhập khẩu thực hiện qua thủ tục hải quan điện tử đạt trên 228 tỷ USD, chiếm 95,2% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu toàn quốc. Từ tháng 4/2014, ngành hải quan sẽ chính thức chạy hệ thống thông quan tự động và cơ chế một cửa quốc gia - VNACCS/VCIS. Chỉ cần 3 giây là giải quyết xong một tờ khai “luồng xanh”; không thu phí của các doanh nghiệp sử dụng phần mềm thông quan điện tử. Đây là bước đột phá lớn của ngành hải quan trong việc cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp.

Tuy nhiên, trong cuộc họp mới đây về triển khai chữ ký số - yếu tố bắt buộc trong áp dụng VNACCS/VCIS của Cục công nghệ thông tin -Tổng cục Hải quan thì lãnh cục này cũng chia sẻ một số khó khăn khi áp dụng hệ thống thông quan tự động này. Đó là do lỗi đường truyền Internet, tình trạng nghẽn mạch hay quá tải hay xảy ra. Hay doanh nghiệp một số địa phương còn chưa theo dõi sát sao với chủ trương lớn của ngành. Đồng thời cũng đưa ra những cảnh báo về tình trạng hiện nay có rất nhiều công ty tham gia vào thị trường chữ ký số. Theo khuyến cáo của ngành hải quan thì doanh nghiệp cần phải coi trọng tính an toàn và bảo mật của chữ ký số khi lựa chọn chữ ký số trong giao dịch điện tử nói chung, người sử dụng còn nên lưu ý đến tính “hợp chuẩn” của chữ ký số, theo quy định của cơ quan hải quan và cơ quan thuế, để đảm bảo việc kê khai chính xác, đúng chuẩn và hợp lệ. Chữ ký số hợp chuẩn là chữ ký số của nhà cung cấp được Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép phát triển và cung cấp.

Thuế: tiếp tục kiến nghị đơn giản hóa nhiều thủ tục hành chính thuế

Việc đơn giản hóa những thủ tục hành chính thuế đã được áp dụng từ nhiều năm qua, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế Lê Hồng Hải cho biết, ngành thuế đã thí điểm tự nộp thuế từ năm 2004. Tiếp theo, ngành thuế áp dụng cơ chế để người nộp thuế tự kê khai, tự nộp thuế và tự chịu trách nhiệm. Đây là một trong những cải cách lớn của ngành thuế thời gian qua.

Bên cạnh đó, bộ phận “một cửa” của ngành thuế cũng được các doanh nghiệp đánh giá cao trong cải cách TTHC; đẩy mạnh việc hình thành đại lý thuế để tăng cường công tác tư vấn cho người nộp thuế, kê khai thuế qua mạng internet với 274.000 doanh nghiệp tham gia và hiện đang thực hiện thí điểm nộp thuế qua mạng, trả lời và hướng dẫn qua e-mail cho doanh nghiệp. Đặc biệt, tổ chức đối thoại với doanh nghiệp để tháo gỡ vướng mắc cho doanh nghiệp. Tăng cường thanh tra, kiểm tra công tác thu và nộp thuế; đã cấp gần 20 triệu mã số thuế cá nhân.

Báo cáo của VCCI tại cuộc đối thoại với doanh nghiệp về chính sách thuế - hải quan năm 2013, Ông Hoàng Quang Phòng, Trưởng ban Hội viên và Đào tạo, VCCI cho biết, qua các phiếu khảo sát nhanh của VCCI, đa số các doanh nghiệp ghi nhận quá trình cải cách TTHC của ngành thuế trong thời gian qua đã có những cải tiến. Đồng thời, năm 2013 được đánh giá là năm mà ngành thuế có những kiến nghị kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Hàng loạt những luật thuế như TNDN, GTGT, Quản lý thuế… sửa đổi, bổ sung theo hướng có lợi cho người nộp thuế. Đơn cử như: các doanh nghiệp đang phải thực hiện kê khai thuế GTGT hàng tháng. Luật sửa đổi, bổ sung cho phép doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNNVV) (tiêu chí do Chính phủ quy định chi tiết) được kê khai theo quý (3 tháng/lần). Với quy định này, luật sửa đổi, bổ sung sẽ giúp DNNVV giảm 2/3 thời gian kê khai thuế GTGT. Vấn đề tần suất kê khai cũng là một trong những chỉ tiêu quan trọng được WB, IMF sử dụng để đánh giá, xếp loại môi trường kinh doanh giữa các nước, vì vậy, việc sửa đổi cho phép DNNVV được khai thuế theo quý sẽ đáp ứng giúp nâng cao tính cạnh tranh của môi trường kinh doanh, thu hút thêm nhiều nhà đầu tư thực hiện đầu tư tại Việt Nam.

Lĩnh vực hoàn thuế của doanh nghiệp cũng có những cải cách đáng kể. Với quyết tâm rút ngắn tối đa thời gian giải quyết hoàn thuế cho người nộp thuế, Luật sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý thuế giảm thời gian giải quyết hồ sơ “hoàn thuế trước, kiểm tra sau” xuống không quá 6 ngày làm việc và “kiểm tra trước, hoàn thuế sau” xuống không quá 40 ngày so với 15 ngày và 60 ngày trước đây. Đồng thời tại Luật đã bỏ “chứng từ nộp thuế” trong hồ sơ hoàn thuế (do cơ quan thuế đã có chứng từ này nên không yêu cầu người nộp thuế nộp khi thực hiện các thủ tục hoàn thuế) và Luật cũng quy định rõ người nộp thuế chỉ phải nộp 01 bộ hồ sơ hoàn thuế để minh bạch về quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế khi thực hiện hoàn thuế.

Vẫn biết trong các kiến nghị hàng năm gửi lên Bộ Tài chính thì thuế và hải quan vẫn là một trong những lĩnh vực doanh nghiệp hay “kêu ca” nhất. Áp dụng công nghệ thông tin qua môi trường mạng internet; triển khai tích cực hơn nữa “một cửa” và “một cửa liên thông” và luân chuyển cán bộ làm việc ở môi trường nhạy cảm, cũng như tiến hành giám sát, xử lý nghiêm cán bộ nhũng nhiễu, tiêu cực là những giải pháp căn cơ mà các ngành đưa ra để tạo niềm tin với cộng đồng doanh nghiệp, góp phần tăng thu ngân sách thời gian tới.

Lê Hiền