15:51:04 | 14/3/2014
Thời gian qua, thị trường xuất khẩu của Việt Nam tại Châu Phi không ngừng được mở rộng. Những thị trường xuất khẩu quan trọng nhất là Nam Phi, Ai Cập, Bờ Biển Ngà, Nigieria, Ghana... Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, cả năm 2013, tổng kim ngạch xuất khẩu của nước ta sang các nước khu vực thị trường Châu Phi tăng 34% so với năm 2012.
Trong tháng 1 năm 2014, Việt Nam xuất khẩu sang khu vực thị trường Châu Phi đạt khoảng 151,6 triệu USD, tăng gần 12% so với cùng kỳ năm 2013. Các thị trường xuất khẩu chính trong khu vực châu Phi bao gồm: Nam Phi (70,3 triệu USD), Algeria (23,3 triệu USD), Ai Cập (23 triệu USD), Nigeria (13,2 triệu USD), Ghana (10,5 triệu USD)….
Mặt hàng xuất khẩu có tốc độ tăng trưởng mạnh là điện thoại di động, cao su, xơ sợi, cà phê, máy vi tính…
Những mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất là gạo, sản phẩm dệt may, thuỷ hải sản, cà phê, điện thoại di động, nguyên phụ liệu thuốc lá. Đáng chú ý là trong trao đổi thương mại với các nước Châu Phi, Việt Nam luôn ở thế xuất siêu.

Về nhập khẩu, nhập khẩu từ khu vực châu Phi trong tháng 01/2014 đạt khoảng 24 triệu USD, Tây Á vào khoảng 149,3 triệu USD, Nam Á là xấp xỉ 270 triệu USD. Các mặt hàng nhập khẩu chính từ các thị trường khu vực chủ yếu là chất dẻo nguyên liệu, thức ăn chăn nuôi, bông vải, sợi, dược phẩm, …
Một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang thị trường Châu Phi là gạo, chiếm 30% tổng kim ngạch xuất khẩu vào thị trường này. Với nhu cầu nhập khẩu mỗi năm khoảng hơn 1 tỷ USD mặt hàng gạo, dự báo khoảng 5 năm tới Việt Nam vẫn là nước cung cấp chủ yếu mặt hàng này tới châu Phi, đặc biệt là khu vực Tây Phi như Gha na, Senegal, Bờ Biển Ngà, Nigieria…
Chiếm khoảng 15% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam tại châu Phi là mặt hàng dêt may.
Hàng dệt may Việt Nam xuất khẩu chủ yếu sang các nước Nam Phi, Angola, Nigeria, Ethiopia, Benin, Madagasca… Đứng thứ ba là mặt hàng thủy hải sản. Hiện nay, cơ cấu hàng thủy sản xuất khẩu của Việt Nam sang Châu Phi ngày càng đa dạng do nhu cầu thị trường ngày càng lớn, yêu cầu về chất lượng và đòi hỏi về mẫu mã không quá khắt khe. Cá tra đang là mặt hàng thủy sản được ưa chuộng tại lục địa này, trong đó các thị trường tiêu thụ lớn nhất là Ai Cập, Nigiêria, Angiêri, Tuynidi…
Các mặt hàng xuất khẩu truyền thống khác vào châu Phi là giày dép, cà phê, hạt tiêu, cao su… Những năm gần đây, ta đã xuất khẩu thêm các sản phẩm điện-điện tử, cơ khí, đồ nhựa, sản phẩm gỗ, xe máy và linh kiện, phụ tùng xe máy, thuốc lá điếu, hàng rau quả, bột gia vị, bột ngọt, đồ chơi trẻ em, mỳ ăn liền, sữa và sản phẩm sữa, xe đạp… tuy nhiên giá trị xuất khẩu chưa cao.
Nhìn vào cơ cấu mặt hàng xuất khẩu sang châu Phi có thể thấy diện mặt hàng xuất khẩu còn hẹp và đơn điệu, tập trung vào một số mặt hàng như nông sản, giày dép, dệt may, thủy sản... Vì vậy trong thời gian tới, cần tăng cường khai thác các mặt hàng Châu Phi có nhu cầu lớn khác như đồ điện, điện tử, đồ gia dụng, hàng tiêu dùng, thực phẩm, thực phẩm chế biến, đồ hộp, sản phẩm cơ khí nông nghiệp, sản phẩm nhựa…Đây là những mặt hàng ta có thế mạnh và hoàn toàn có khả năng đẩy mạnh xuất khẩu sang Châu Phi.
Ngược lại, Châu Phi cũng là thị trường cung cấp nhiều nguyên liệu sản xuất cho Việt Nam như gỗ, bông, hạt điều thô, kim loại, vàng nguyên liệu, sắt thép phế liệu….
Hương Ly
từ ngày 18 – 19/12/2025
VCCI