Đổi mới, khẳng định vai trò của kinh tế tập thể, hợp tác xã

Để khu vực kinh tế tập thể (KTTT) phát triển bền vững, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội của thành phố, thời gian tới các hợp tác xã (HTX), đơn vị thành viên Liên minh HTX thành phố cần tiếp tục xác định rõ vai trò trong xây dựng và phát triển KTTT, kinh tế tư nhân; tăng cường áp dụng công nghệ mới; tiếp cận thị trường, phát triển thương hiệu, đẩy mạnh liên kết, xúc tiến tiêu thụ hiệu sản phẩm… Mặt khác, các cấp, ngành cần tích cực tham mưu thành phố quan tâm, bố trí nguồn lực, nhất là nguồn vốn,…

Đó là trao đổi của ông Ngô Ngọc Khánh - Chủ tịch Liên minh HTX TP. Hải Phòng với Vietnam Business Forum nhân “Tháng hành động vì HTX năm 2024”.

Ông đánh giá thế nào về tình hình phát triển khu vực KTTT và HTX trên địa bàn TP.Hải Phòng?

Tính đến hết năm 2023, toàn thành phố có 382 HTX, tổ hợp tác (THT) Liên hiệp HTX, Quỹ Tín dụng nhân dân đang hoạt động, trong đó có 16 HTX thành lập mới (11 HTX nông nghiệp, 05 HTX phi nông nghiệp). Các thành viên HTX, THT đã phát huy tinh thần đoàn kết thực hiện liên kết, tạo điều kiện giúp đỡ, tương trợ nhau trong sản xuất, hỗ trợ về vốn, giống, kỹ thuật chăn nuôi, trồng trọt, sử dụng hiệu quả về đất đai, lao động, vật tư...

Chủ tịch Liên minh HTX thành phố Hải Phòng Ngô Ngọc Khánh

Liên minh HTX thành phố hiện có 274 thành viên (188 HTX, 86 DN), cơ bản các đơn vị đang tổ chức và hoạt động theo đúng quy định. Trong thời gian qua có nhiều HTX, DN thành viên hoạt động tích cực, hiệu quả theo mô hình mới, tích cực mở rộng lĩnh vực hoạt động SXKD phù hợp với tình hình thực tế của đơn vị và địa phương.

Qua đó, bước đầu khẳng định là nhân tố quan trọng góp phần bảo đảm an sinh xã hội, ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, đóng góp tích cực vào chương trình xây dựng nông thôn mới ở các địa phương trên địa bàn thành phố.

Năm 2023, đơn vị có nhiều đổi mới công tác trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành theo hướng bám sát, gắn bó với thành viên. Trong đó, đã tổ chức tuyên truyền, nâng cao nhận thức, hiểu rõ hơn về ý nghĩa vai trò, tầm quan trọng KTTT, HTX đối với các cấp ủy, chính quyền địa phương (trên 1.000 đại biểu tham gia); tuyên truyền đến cán bộ quản lý, thành viên các HTX về bản chất, vị trí vai trò của khu vực KTTT, nòng cốt là các HTX; cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, thành phố về phát triển KTTT, HTX trong tình hình mới.

Chú trọng đổi mới công tác thành viên: Tổ chức 06 hội nghị thành viên theo địa bàn, cụm địa tại 15/15 huyện, quận; Thành lập CLB Dịch vụ vệ sinh môi trường và CLB OCOP Hải Phòng;… là tiền đề để thành lập các Liên hiệp HTX sau này.

Hỗ trợ quảng bá, giới thiệu sản phẩm, nghiên cứu thị trường, kết nối tiêu thụ sản phẩm cho 121 HTX và 26 doanh nghiệp thành viên tham gia các chương trình xúc tiến thương mại, kết nối tiêu thụ sản phẩm; hỗ trợ 98 sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng của các HTX, đơn vị thành viên được giới thiệu, quảng bá tại các hội chợ, triển lãm trong và ngoài thành phố.

Các tập thể, cá nhân được biểu dương, khen thưởng vì có những đóng góp cho phát triển Liên minh HTX thành phố tại Ngày hội HTX năm 2024

Tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết số 28-NQ/TU của Ban Thường vụ Thành ủy về xây dựng, củng cố và phát triển tổ chức cơ sở đảng, đoàn thể trong các loại hình DN ngoài Nhà nước; Tham gia dự thảo Luật HTX sửa đổi, Luật Đất đai sửa đổi, hồ sơ xây dựng nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật HTX 2023; Tổ chức triển khai Chương trình hành động của Liên minh HTX Việt Nam thực hiện các nghị quyết về chính sách tác động đến phát triển KTTT, HTX.

Liên minh HTX thành phố đã tổ chức 06 Hội nghị thành viên thành viên, gặp gỡ, đối thoại với các HTX, đơn vị thành viên của 15/15 quận, huyện. Có trên 200 HTX, Liên hiệp HTX, Quỹ tín dụng nhân dân tham dự. Thông qua tổ chức hội nghị, đã tổng hợp 60 đề nghị, kiến nghị của các HTX. Trên cơ sở kiến nghị, Liên minh HTX thành phố đã tổng hợp báo cáo thành phố, các ngành liên quan xử lý, giải quyết. Hiện đã có 50/60 kiến nghị của các HTX, đơn vị thành viên được xử lý, giải quyết. 10 kiến nghị liên quan đến chính sách đất đai đang được xem xét, giải quyết.

Để hỗ trợ các thành viên thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh, thời gian qua Liên minh HTX thành phố đã tăng cường tổ chức tham gia các hội chợ, xúc tiến thương mại, hỗ trợ vốn vay mở rộng sản xuất kinh doanh,... Ông hãy cho biết sâu hơn về những nỗ lực này?

Liên minh HTX thành phố xác định tổ chức tham gia các hội chợ, xúc tiến thương mại là yếu tố quan trọng thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh. Do vậy thời gian qua, Liên minh đã phối hợp với các sở, ngành, doanh nghiệp tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ các HTX kết nối giao thương, xúc tiến thương mại, giúp các HTX có cơ hội kết nối, tìm kiếm mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm.

Hội chợ Xúc tiến thương mại nông nghiệp, sản phẩm đặc trưng, sản phẩm OCOP của TP.Hà Nội và các tỉnh, thành phố năm 2023”, tổ chức tại thành phố Hải Phòng

Đơn cử như: Tổ chức chức 17 đoàn công tác cho trên 140 HTX, DN thành viên tham gia “Chương trình xúc tiến thương mại, quảng bá và giới thiệu sản phẩm tại tỉnh Hà Giang năm 2023”; “Tuần lễ quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP gắn với nông nghiệp, nông thôn và làng nghề truyền thống do các Hợp tác xã sản xuất”; Hội nghị “Đẩy mạnh phát triển kinh tế tập thể, HTX giữa Liên minh HTX thành phố: Hà Nội – Hải Phòng – Đà Nẵng – Cần Thơ – Hồ Chí Minh giai đoạn 2023-2030” tại Hà Nội;…

Tổ chức hội nghị trao đổi giao thương sản phẩm đặc trưng vùng miền Hải Phòng năm 2023 với sự tham dự của Liên minh HTX 26 tỉnh, thành phố trong Chương trình liên kết thực hiện Hợp tác phát triển hai hành lang một vành đai kinh tế Việt Nam – Trung Quốc và Liên minh HTX các tỉnh, thành phố đại diện cho 06 vùng kinh tế, 05 thành phố trực thuộc Trung ương. Tổ chức Hội chợ các sản phẩm đặc trưng, tiêu biểu, sản phẩm OCOP nhằm hỗ trợ HTX kết nối, giới thiệu các sản phẩm đặc trưng.

Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức hội chợ nông nghiệp và triển lãm sản phẩm OCOP vùng Đồng bằng sông Hồng năm 2023.

Hỗ trợ các đơn vị thành viên đăng ký tham gia Hội chợ do Liên minh HTX Việt Nam tổ chức tại Hà Nội; Khoá tập huấn kỹ năng kinh doanh trên nền tảng số phát triển thương hiệu, xây dựng hình ảnh cho kinh tế tập thể và hợp tác xã; Trưng bày và thương mại các sản phẩm OCOP và sản phẩm chủ lực địa phương tại Techfest HaiPhong 2023...

Đặc biệt, chào mừng Kỷ niệm Ngày HTX Việt Nam 11/4 và hưởng ứng “Tháng hành động vì HTX năm 2024”, Liên minh HTX thành phố đã tổ chức thành công Ngày hội HTX thành phố Hải Phòng 2024; tổ chức chương trình tư vấn hỗ trợ vay vốn từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX thành phố và tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối tiêu thụ sản phẩm trong và ngoài thành phố.

Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX thuộc Liên minh HTX thành phố đã hoàn thiện việc chuyển đổi mô hình hoạt động của Quỹ theo Nghị định 45/2021/NĐ-CP ngày 31/3/2021của Chính phủ. Trong tháng 2/2024, UBND thành phố đã bổ sung vốn điều lệ cho Quỹ với số tiền 5 tỷ đồng, nâng số vốn điều lệ của Quỹ do UBND thành phố cấp lên 20 tỷ đồng. Tính đến nay, Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX đã hỗ trợ tổng số 20 lượt HTX vay vốn với tổng số vốn cho vay là 16,37 tỷ đồng.

Đâu là những khó khăn, thách thức của Liên minh HTX thành phố hiện nay và giải pháp để khu vực KTTT vươn lên, tiếp tục khẳng định vai trò, thưa ông?

Khu vực KTTT, HTX đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức. Có thể kể đến như: Thành phố hiện chưa có nhiều cơ chế, chính sách cụ thể hỗ trợ, thúc đẩy khu vực KTTT, HTX phát triển một cách căn cơ, dài hạn. Các sở, ngành, địa phương chưa có bộ phận chuyên trách về vấn đề KTTT, HTX dẫn đến sự hiểu biết, quan tâm đến KKTT còn hạn chế.

Thời gian tới, cần quan tâm đến việc xây dựng các cơ chế, chính sách dành cho phát triển khu vực KTTT; nâng cao sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền đối với hoạt động của HTX. Mặt khác, thành phố sớm nghiên cứu, chỉ đạo các cơ quan quản lý nhà nước, các ngành liên quan (như Kế hoạch và Đầu tư, Công Thương, Nông nghiệp và PTNT…) xây dựng những bộ phận chuyên trách để chăm lo, triển khai chính sách về KTTT, song song với tiếp tục thực hiện đầy đủ, hiệu quả các cơ chế, chính sách, quy định hiện hành về hỗ trợ dành cho HTX.

Vậy, mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm những năm tiếp theo của đơn vị là gì?

Liên minh HTX thành phố sẽ tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền chủ trương phát triển kinh tế tập thể, HTX của Đảng, Nhà nước, Luật HTX và các pháp luật liên quan; vai trò của HTX, các mô hình điển hình tiên tiến, hiệu quả, vai trò tất yếu của kinh tế tập thể đối với phát triển kinh tế - xã hội, ổn định chính trị ở cơ sở... Đẩy mạnh triển khai hiệu quả các chương trình phối hợp với các báo, đài về tuyên truyền phát triển KTTT, HTX.

Đẩy mạnh và làm tốt công tác hỗ trợ khu vực kinh tế tập thể thành phố với các hình thức, biện pháp linh hoạt phù hợp. Trong đó tập trung hỗ trợ xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm, kết nối tiêu thụ sản phẩm; hỗ trợ xây dựng, quảng bá thương hiệu, đăng ký nhãn hiệu sản phẩm, ứng dụng công nghệ mới...

Đồng hành, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của thành viên. Đặc biệt, tiếp tục đổi mới công tác thành viên, sâu sát, đồng hành cùng với các khó khăn của thành viên; Duy trì, nâng cao chất lượng sinh hoạt Câu lạc bộ thành viên theo nhóm ngành; Lắng nghe, chia sẻ, phản ánh khó khăn, vướng mắc của các đơn vị thành viên…

Tiếp tục phối hợp với các sở, ngành, địa phương bố trí nguồn lực, có các cơ chế, chính sách hỗ trợ khu vực KTTT, HTX nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Song song với đó, chú trọng phát động các phong trào thi đua, tạo động lực, khích lệ, động viên các đơn vị thành viên thi đua trong sản xuất, kinh doanh, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.

HTX Sản xuất kinh doanh dịch vụ nông nghiệp An Sơn (huyện Thủy Nguyên) được thành lập từ năm 1998. Năm 2014, HTX là đơn vị đầu tiên của thành phố được lựa chọn làm điểm đại hội chuyển đổi mô hình hoạt động HTX hoạt động theo Luật 2012. HTX hiện có 1.351 thành viên, hoạt động trong các lĩnh vực: Dịch vụ điện, nước sạch, làm đất gặt đập liên hoàn, dịch vụ phân bón trả chậm, thủy nông, thủy lợi. Thời gian qua, HTX luôn cung cấp chất lượng điện tốt, ổn định, an toàn, hiệu quả; quản lý vận hành hiệu quả nhà máy nước, góp phần hoàn thiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới của địa phương. Trong lĩnh vực dịch vụ nông nghiệp, HTX đã mạnh dạn đầu tư máy làm đất, máy gặt đập liên hoàn nhằm giảm chi phí nhân công lao động và mang lại hiệu quả kinh tế cao. Doanh thu năm 2023 của HTX đạt trên 17 tỷ đồng. Ngoài ra, đơn vị luôn quan tâm đến các hoạt động an sinh xã hội tại địa phương.Chi bộ HTX luôn được xếp loại chất lượng tổ chức cơ sở Đảng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. HTX nhiều năm liền được Liên minh HTX Việt Nam, UBND thành phố Hải Phòng tặng Bằng khen…

Ngọc Tùng (Vietnam Business Forum)